O`zbekiston respublikasi oliy va or`ta maxsus ta`lim vazirligi

ob’ektiv olamning 
sub’ektiv tasviri. 
Psixika individning hulq-atvori va faoliyatida shakllanadi, rivojlanadi va namoyon 
bo‘ladi. SHunday ekan, psixikani ob’ektiv voqelikning insonning tashqi muhit bilan o‘zaro ta’sirini 
tartibga keltiruvchi ideal obrazlarda sub’ektiv aks etishi, deb ta’riflash mumkin mojno. Psixikaning 
mazmuni o‘zida 
psixik obrazlar
nigina (his-tuyg‘uli va maqsadga muvofiq) emas, balki, 
obrazdan 
tashqari tarkibiy qismlar
ni – shaxsning umumqadriyatlarni nazarda tutib ish ko‘rishini, hodisalarning 
mazmun, mohiyatini, shuningdek, aqliy faoliyatni ham jamlaydi. 
L.M. Vekkerning fikriga asosan, psixikaning empirik belgilari sifatida quyidagilar namoyon 
bo‘ladi: 
predmetlilik 
– obraz tashuvchining emas, balki, psixik obrazning yakuniy xususiyatlarini ob’ekt 
xossalarining atamalarida ifodalash; 
sub’ektlilik
– psixik obraz yoki ko‘rinishda organning rivoji 
ko‘rsatilmagan taqdirda
; tuyg‘ularga erishib bo‘lmaslik
– obrazni emas, ob’ektning o‘zini ko‘ramiz; jonli 
mavjudotlar (hayvonlar)ning tirik organizmlarning xususiy shakli sifatidagi 
ichki sabab natijasida 
vujudga keladigan faolligi
. 
Shunday qilib, ilmiy tilda 
psixikani
miyaning tashqi, shuningdek, ichki olamni aks ettirish va shu 
asosda harakatni, hulq-atvorni tartibga solish qobiliyati
sifatida ta’riflash mumkin. M.I. Enikeevning 
ta’rifiga ko‘ra, inson psixikasi – bu umuminsoniy tajribani o‘zlashtirish asosida uning atrof-olam bilan 
faol o‘zaro ta’sirini ta’minlovchi aks ettirib-tartibga soluvchi faoliyati. 
Psixikaning paydo bo‘lishini sxema tarzida quyidagicha tasavvur qilish mumkin:
fizik
, 
moddiy, 
voqelik jismoniy jarayonlar
psixikada aks etishi
(birlamchi va ikkilamchi obrazlar). 
SHu asosda, hodisalar mustaqil fan hisoblanmish psixologiyaning predmeti bo‘lib xizmat qiladilar. 
Psixik hodisalar
sifatida tuyg‘ular, fikrlar, istaklar, hislar, kechinmalarni o‘z ichiga olgan insonning ichki, 
sub’ektiv tajribasi qabul qilinadi. 
Bunday tajribaning asosiy xossasi bo‘lib bevosita sub’ektga taqdim 
etilganlik hisoblanadi 
bu esa: 
psixik jarayonlarning faqat o‘zimizda sodir bo‘libgina qolmasdan, balki, 
bevosita bizga ayon bo‘lishini
anglatadi: biz faqat ko‘rib, his etib, fikrlab, xotirlab, istab qolmasdan, 
ko‘rishimiz, his etishimiz, fikrlashimiz va shu kabilarni bilamiz; intilib, ikkilanib yoki qaror qabul qilib 
qolmasdan, shu intilishlar, ikkilanishlar, qarorlar haqida bilamiz ham. 
Psixologiya yaxlit va mustaqil fan 
sifatida odamlarda gumanistik mentalitetning 
shakllanishiga xizmat qilib, inson omiliga 
aloqadorligi 
uning 
shu 
yo‘nalishdagi 
muammolarni ma’lum ma’noda o‘rganadigan 
barcha fanlar bilan bevosita aloqasini taqazo 
etadi. Bular birinchi navbatda ijtimoiy-gumanitar 
fan sohalari bo‘lib, psixologiyaning ular orasidagi mavqei o‘ziga xos va etakchidir.