5. Mavzu. Hujayra organoidlari

Endoplazmatik retikulum (ER).
Ular kanalcha, pufakcha sisternachalardan, konus 
va yarim shar shaklidagi tutashgan tanachalardan iborat bo'lgan, tutashgan to'r 
sistemasini hosil qiladi. U juda keng tarqalgan membrana tuzilmasidir. Membranasi 
5-7 nm qalinlikda, ichki diametri esa 30-50 nm. Ichki qismi suyuqlik bilan to'lgan 
.Ularning yuzasi silliq yoki donador bo'ladi. Agarda ER yuzasida ribosomalar 
saqlasa ular donador, saqlamasa silliq ER deyiladi. Silliq ER membranasida asosan 
uglevodlar, lipidlar va terpenoidlar hosil bo'lsa, donador membranalarda oqsil, 
fermentlar 
sintezlanadi. 
Shuningdek 
donador 
ER 
membranalarida 
membranaqismlari hamda fermentlar sintezlanib ular o'z navbatida hujayra qobig'i 
polisaxaridlarining sintezlanishida ham qatnashadi. ER membranalaraning yuzasi 
boshqa organoidlar yuzasidan katta bo'lib uning o'zi hujayraning 16% hajmini 
egallaydi. Ularning yuzasida ribosomalar joylashab oqsillar sintezini ta'minlaydi 
.Uning membranasi yadro membranasi va ichki muhitdagi moddalar almashinuvini 
boshqaradi. Endoplazmatik to'rlar bir-birlari bilan plazmodesma iplari bilan tutashib 
umumiy hujayralararo va organoidlararo moddalar almashinuvini ro'yobga 
chiqaradi.