Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
3
Tillakori tolorda o‘ltirgan begimning jussasi kichkina ko‘rinsa ham, Hamida bonu uchun 
ayol zoti orasida undan salobatlisi va qudratlisi yo‘q. Sultonim begim Hamidaga yaqin 
kelib: 
— Eshitdingizmi? — dedi. — Hazrat onam sizga «sherqiz!» deb tahsin aytdilar. 
— Chindanmi, a? 
— Men ham eshitdim! — dedi bo‘z otliq Gulbadan begim. 
Hamida bonu hayajon ichida otini tolor tomonga burdi-da, qo‘lini ko‘ksiga qo‘yib, 
Xonzoda begimga qulluq qildi. 
Bu kayvoni begimning boshidan qanday dahshatli fojialar kechganini Hamida yaxshi 
biladi. O‘ttiz to‘rt yoshida beva qolgan va yolg‘iz o‘g‘li Xurramshohdan judo bo‘lgan 
Xonzoda begim keyinchalik Sultonimni farzandlikka olgan. Sultonim aslida andijonlik 
me’mor, mavlono Fazliddinning jiyan avlodidan edi. Qizcha ikki yasharligida ota-onasi 
vaboga uchrab o‘lib ketishgan, mavlono ularga juda qattiq kuygan edi. Voqeadan xabar 
topgan Xonzoda begim mavlononing hurmati uchun ikki yashar Sultonimni o‘ziga qiz 
qilib oldi, unga butun mehrini berib, o‘n to‘rt yil tarbiyaladi. Bultur jiyani Hindol 
mirzoning Sultonimga ko‘ngli borligini sezib, Humoyunning maslahati bilan ularning 
to‘ylarini o‘tkazdi. Bu to‘y shunchalik katta bo‘ldiki, unga borgan mo‘tabar begimlarga 
obu oshdan tashqari kumush barkashlarda bir siqimdan oltin tangalar tortildi. Har bir 
begim siqimiga siqqanicha oltin olganini, boshqa yoshroq qizlar orasiga oltin-kumush 
tangalar sochqi tarzida sochilganini Hamida bonu o‘z ko‘zi bilan ko‘rgan. Oyog‘i tagiga 
kelib tushgan bitta oltin tangani u ham yaxshi niyat bilan esdalikka olib qo‘ygan. 
Uni to‘yda eng hayron qoldirgan narsa shu ediki, davlat boshlig‘i bo‘lgan Mirzo Humoyun 
o‘sha kuni to‘yxonaning baland joyiga qo‘yilgan hashamatli shohsupada Xonzoda 
begimni o‘z yoniga o‘tqazib, uni podshoga tenglashtirib e’zozladi. Bu voqeani ko‘rgan 
keksalar: «Musulmon podsholarining kamdan kami ayol zotining hurmatini bu darajada 
baland ko‘targan», deb hali ham aytib yuradilar. 
Hamida bonu uchun shunday bir qo‘l yetmas balandlikda yurgan Xonzoda begim endi 
uning chavgon o‘ynashiga qiziqishi, yana «sherqiz!» deb tahsin aytishi kutilmagan bir 
baxt bo‘lib tuyuldi. Bu baxtdan Hamidaning vujudiga yangi kuchlar quyulib kela boshladi. 
U har to‘p urganda bilagida sherning ku-chini sezganday bo‘lar, tagidagi bo‘z oti ham 
maydon bo‘ylab o‘qday uchardi. 
Tolorda o‘ltirgan Xonzoda begim Hamida bonu bilan o‘zining orasida alohida bir e’zoz va 
qiziqish kuchayib borayotganini sezib turardi. Hamida uning e’tiboridan ruhlanib yaxshi 
o‘ynagani sari Xonzoda begimning dili ham yayramoqda edi. Boyagi og‘ir o‘ylar, vujudini 
bo‘shashtirgan keksalik charchoqliklari esidan chiqib, ularning o‘rnini yorug‘ bir zavq 
egallamoqda edi... 
Hamida bonu muxoliflari darvozasiga ikkinchi marta to‘p kiritganda Xonzoda begim bu 
qizga butunlay mahliyo bo‘lib qoldi. Hozir bo‘z ot ustida Hamida emas, yoshlikdagi 
Xonzoda begim o‘ltirganday tuyuldi. Begimning ko‘zi oldida o‘n olti yashar qizlik paytlari 
gavdalandi. Uzoqlarda qolib ketgan Andijon, Qoradaryo bo‘yidagi chorbog‘, o‘n bir 
yoshlik o‘spirin inisi Bobur mirzo... va uning mulozimlari bilan chavgon o‘ynagan 
chavandoz kiyimidagi go‘zal qiz Xonzoda... Bu hammasi bulutlar orasidan yarq etib 
ko‘ringan oftob bo‘lib begimning qalbini yoshlik nurlariga to‘ldirdi... 
Xonzoda begimga go‘yo yoshligini qaytib bergan bu qiz kim ekan? Begim uning 
Gulbadan va Sultonim bilan birga yurganini ilgarilari ham ko‘rgan, lekin ko‘pda e’tibor 
bermagan edi. Endi u bilan yaqindan tanishgisi keldi-yu o‘yin tugagandan keyin kanizini 
yuborib, Hamida bonuni tolorga chaqirtirdi. 
_________ 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov