www.ziyouz.com kutubxonasi
199
ushalmay kelayotgan orzulariga yetkazishi, katta amal va mulk in’om etishi mumkin.
Muborizxon Bayramxonning eng ishonchli xizmatkorlari qatorida safarga birga chiqdi.
Adhamxon unga Ahmadoboddan naridagi Patan shahrining kutvali Musaxon Pulodiy bilan
yashirin aloqa bog‘lashni buyurdi. Patan Gujarat podshosiga qarar, bu yerda Akbarning
hukmi o‘tmas edi. Adhamning oshnasi Musaxon esa Agrada Bayramxon bilan
chiqisholmay, poraxo‘rlikda ayblanib, to‘rt yil burun Patanga ketib qolgan, ammo
Adhamxon bilan haligacha maktub yozishib turar edi. Endi Adhamxon bilan Pirmu-
hammad atka Bayramxonni Patanda o‘ldirish rejasini shu Musaxon bilan til biriktirib
tuzdilar. Muborizxon ikki orada maxfiy vositachi vazifasini o‘tadi.
Rejani bevosita amalga oshiradigan qotillar — bundan besh yil oldin Sirhinddagi jangda
buyruqni bajarmagani uchun Bayramxon tomonidan qatl ettirilgan Muzaffar Lohanining
qarindoshlari orasidan tanlandi. Bayramxon hajga boradigan mo‘ysafidlar kabi oq so‘f*
rido kiygan, qurol-yarog‘i yo‘q. Uning shuhrati butun Hindistonga tarqagan, Ajmir va
Ahmadobod orqali Patangacha bo‘lgan bir oylik yo‘l davomida Bayramxonni yaqindan bir
ko‘rishga, uning ikki og‘iz so‘zini yoki biron bayt she’rini eshitishga ishtiyoqmand
odamlar to‘da-to‘da bo‘lib atrofini o‘rab olishar edi.
To‘planganlar orasida, albatta, uning boshiga tushgan kulfatlar va mag‘lubiyatlarni ham
eshitgan, «hokimiyatdan quvilgan katta amaldorning ahvolini bir ko‘rib qo‘yaylik!» deb
sovuq sinchkovlik bilan tikiladigan noxayrixohlar ham yo‘q emas. Bayramxon ayniqsa
shularni yomon ko‘rardi. U shon-shuhratning og‘ir yukidan ham bezgan, iloji bo‘ganda
yolg‘iz sayr qilgisi, yangi she’rlar va dostonlar haqida o‘y surgisi kelardi. Patan kutvali
Musaxon Po‘lodiy eski xafagarchiliklarni unutganday bo‘lib, Bayramxonni go‘yo iliq qarshi
oldi, unga shahar chetidagi ko‘kalamzor va xilvat o‘rmonzorlarni ko‘rsatdi.
Shimoliy o‘lkalarda qish chillasi boshlangan bo‘lsa ham, Patanda havo xuddi ko‘klam
paytidagidek, so‘lim, g‘arb tomonda uncha uzoq bo‘lmagan dengizdan sarin shabada
esib turardi.
Bayramxon mana shu gashtli havoda o‘rmon ichida yolg‘iz sayr qilishga chiqdi. Jamol va
boshqa qo‘riqchi yigitlariga javob berib yubordi. Bayramxonning yonida faqat
«sadoqatli» Muborizxon qoldi. U esa Muzaffar Lohanining o‘g‘li Muborak bilan yashiriqcha
uchrashib til biriktirib qo‘ygan edi.
Serbarg jamn* va amalbed* daraxtlari orasidan yigirma-o‘ttizta odam chiqib kela
boshlaganda Bayramxon: «Sinchkov tomoshabinlar shu yerda ham tinch qo‘yishmaydi-
ya!» — deb xiyol ranjidi. Ammo atrofini o‘rab kelayotgan odamlarning vajohati
qo‘rqinchli ekanini ko‘rib seskanib ketdi.
— Muborizxon! — deb hamrohini chaqirdi.
Biroq Muborizxon uni xundor dushmanlariga tutib berib, o‘zi allaqachon g‘oyib bo‘lgan
edi. Bayramxon yigitlardan birining qo‘lida sovuq yiltiragan ikki uchli xanjarni ko‘rdi.
«Jamudxar» deb ataladigan bu dahshatli xanjarning sopi qaychinikiga o‘xshar, ikki uchi
badanga sanchilgach, har ikki dastasi barmoqlar bilan qisilar va a’zolarni qaychiday
qirqib, qiymalab, odamni til torttirmay o‘ldirardi. Bayramxonning sarosimali xayolida
Panipatdagi chodirda o‘ldirilgan Turdibek gavdalandi. Uning ham biqiniga mana shunaqa
ikki tig‘li xanjar sanchilganda, bechora ko‘zlari kosasidan chiqqudek qiynalib, ingrab jon
bergan edi.
Ammo hozir ikki uchli jamudxar baland bo‘yli mo‘ylovdor afg‘on yigiti Muborak
Loxanining qo‘lida edi.
— Mening otamni sen Sirhindda qilich bilan chopdirgan eding, qotil! — deb Muborak
jamudxar tutgan qo‘lini baland ko‘tardi. — Endi qasos qaytgay!
Bayramxonning nazarida, ikki tig‘ uning ikki ko‘ziga sanchiladigandek ko‘rindi.
Bayramxon qo‘llari bilan yuzini to‘sdi-da, ketiga tisarildi. Orqadan bostirib kelgan yigitlar
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |