Microsoft Word avlodlar dovoni ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
107
go‘zalliklardan biri bo‘lib ko‘rindi. Hayotda kichkina bir zarrasi ham juda kam 
uchraydigan olmos sofligi va mustahkamligi Ko‘hinurda tog‘day yombi bo‘lib bir joyga 
yig‘ilganligi — tabiatning mustasno bir mo‘jizasi ekanini Tahmasp yurakdan his qilgan 
sari zavqi oshib borardi. 
Ammo u o‘z zavqini aytmas, Humoyun bilan Hamida bonu oldida Ko‘hinurni maqtashdan 
o‘zini tiyib turar edi. Chunki agar u maqtasa Humoyun Ko‘hinurni hozir unga taqdim 
etishi kerak — ikkovi ham tan oladigan odat shu edi. 
Tahmasp zavqli bir hayajon bilan singlisiga qaradi: 
— Samoyinurni ver-chi. 
Sadaf qutichadagi Samoyinur Shohzoda Sultonimda ekan, uni olib akasiga berdi. 
Tahmasp ikki olmosni ikki qo‘lida yonma-yon tutib bir-biriga solishtirdi. 
Kattalik jihatidan Ko‘hinur xiyol ulkanroq. Ammo go‘zallikka kelganda Samoyinurning 
osmon gumbazini eslatuvchi shakli va unda behisob yulduzlarday chaqnab turgan olmos 
qirralarining jilvasi Tahmaspga yana bir betakror mo‘jizadek tuyuldi. Narigi ikki ig‘vogar 
Ko‘hinurni bundan beqiyos katta deb yolg‘on gapirganlarini shoh endi o‘z ko‘zi bilan 
ko‘rib turibdi. U ikki olmosni barobar tutgan holda: 
— Bu noyob mo‘jizalarning vatani o‘lmish Hindiston chindan-da buyuk mamlakatdir, — 
dedi.— Ko‘hinur... 
Shohzoda Sultonim akasiga xavotirlanib ko‘z tashladi. Hozir u Ko‘hinurni maqtay 
boshlasa, tamom, har ikki olmos ham Tahmaspniki bo‘ladi. Lekin mardlik va adolatni 
yaxshi ko‘radigan Shohzoda Sultonim o‘z akasidan iftixor qilishni istar, undan olijanob 
bir saxovat kutar edi. Agar busiz ham musofirlikda qiynalib yurgan Humoyun bilan 
Hamida bonudan Ko‘hinur ham olinsa noinsoflik bo‘lishini kuyunchak qiz ich-ichidan 
sezib, iztirob chekmoqda edi. Hozir shu topda noinsoflik bilan olijanoblikning orasida 
go‘yo birgina qadam masofa bor. Nahotki akasi olijanoblikka tomon shu birgina qadamni 
qo‘ya olmasa? 
Singlisining ko‘nglidan o‘tayotgan iztirobli savolni Tahmasp uning javdirab turgan 
ko‘zlaridan sezdi. Humoyun bilan Hamida esa taqdirga tan bergan kabi osoyishta. Ular 
yaxshi istiqbol uchun Ko‘hinurni qurbon qilishga tayyor turishibdi. Shoir otasidagi 
mardlik va tantilik Tahmaspda ham borligini Hamida bonu bilan Humoyun bilib 
qo‘yishlari kerak! Shoh «Ko‘hinur» deb, bir tutilib olgach, gapni boshqa yoqqa burdi: 
— Ko‘hinur — yer ostinan topilmish bir tog‘. Bizim Albrus tizma dag‘i Ko‘hiqafning* 
shimolida yer ostinan chiqib, ikki boshli buyuk Elbrus cho‘qqisiga aylangan ekan. 
Rivoyatni bilyursiz: bu ikki Elbrus orasidagi tog‘lar yer ostidan o‘tyurmish. Men xayol 
ediramki*, Humoyun hazratlarining Hindistondan ketishi, musofirotda, quvg‘inda yurishi 
— tog‘ning yer ostiga tushishi yangilikdir. Ammo tog‘ — yer ostida ham buyukdir. Man 
buni hazrat Humoyun ovda botirlik ko‘rsatganda ko‘rmisham. Hozir Ko‘hinurni menim 
elima verib, chox saxovat ko‘rsatmoqchi bo‘lganlarida men yer ostidagi tog‘ning 
buyukligini yana bir bor his etmisham. Istaramki, shu tog‘ yana yer yuziga chiqsin. 
Humoyun hazratlari ila Hamida begim ikkovlarining hind elidagi martabalari yana 
tiklansin. Shu tilak bilan Ko‘hinurni o‘zingizga qaytib berajakman. Bizga Samoyinurni 
taqdim etmishsiz. Biz buni eng yuksak samoviy nur o‘rnida qabul qildik. Ko‘hinur esa 
o‘zingizga va avlodlaringizga nasib etsin! 
Tahmasp oltin qutichani Humoyunga qaytarib berayotganda Shohzoda Sultonim 
akasining bu ishidan ta’sirlanib, uni yelkasidan quchdi-da, qulog‘iga shivirladi: 
— Jonim sizga qurbon, hazrat og‘ajon! 
Humoyun bilan Hamida ham Tahmaspning shoir otasi kabi ajoyib o‘xshatishlar qilishga 
va falsafiy fikrlar aytishga qodirligini endi payqadilar.
Oltin quticha Hamida bonuning kisasidan qayta joy oldi. Tahmasp ularni kuzatib 

---

Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov