1,3.5. Xalq o g ‘zaki adabiyoti
Og'zaki adabiyot madaniyatning eng qadimgi qismi b o ‘lib, uning ildizi
ibtidoiy ja m o a va ilk feodalizm tu zu m ig a borib taqaladi. O g ‘zaki
adabiyotning ayrim namunalari qadimgi yunon tarixchilari, shuningdek,
Tabariy, M as’udiy, Beruniy, Firdavsiy, Ibn al-Asir kabi Sharq olimlarining
asarlari orqali bizgacha yetib kelgan. Kayumars, Jamshid va Siyovush
haqidagi afsonalar, Amort va Sparetra, T o ‘maris va Shiroq haqidagi
qissalar shular jumlasidandir.
U r u g ‘chilik davri tarixini, ayniqsa, patriarxal m u n o s a b a tla r in i
o'rganishda “A lpomish” , “ G o ‘ro ‘g‘li” kabi dostonlar, shuningdek, xalq
ertaklari, m arosim q o ‘shiqlari, matal va topishm oqlarning roli ham
benihoyat kattadir. Bu xalq durdonalari turli ijtimoiy tabaqaga mansub
kishilarning turish-turmushi, m a ’naviy qiyofasi, urf-odati, ayniqsa, uzoq
0
‘tmishda hukm surgan ijtimoiy munosabatlar haqida qimmatli m a ’lumot
beradi. Tarixiy manbalarning bu turi bilan folklor fani (nem.
Folk -
xalq,
lore —
bilim; donishmandlik, xalq donoligi) shug‘ullanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |