Кartoshka boshqa ko’pgina sabzavotlarga qaraganda saqlashga chidamli mahsulot
hisoblanadi. Garchand shunday bo’lsada, uni saqlashda ko’p nobudgarchilikka yo’l
1-rasm.
Toy qilib bog’langan
tamaki to’plami
30
qo’yiladi.
Кartoshkaning tuzilishi va uning tarkibi tabiiy himoya xususiyatini belgilaydi.
Кartoshkaning qoplagich to’qimalari va periderma juda zich joylashgan hujayralardan
iborat
bo’lganligi uchun uni mexanik kasallik va zararkunandalardan zararlaniishdan
saqlaydi.
qoplagich to’qimalarida suberin moddasining borligi ham kartoshkaning
saqlanuvchanligini
oshiradi.
Кartoshkaning shikastlangan joylarida qoplagich
to’qimalarining tiklanish xususiyati uning saqlashga chidamliligini yanada oshiradi.
Shikastlangan joyda uberin moddasi bilan birga himoya vazifasini bajaruvchi bir qator
moddalar (polifenol, gormonlar, fitoaleksin, askorbin kislotasi va boshqalar) hosil bo’ladi.
Shunday qilib, fitopatogen mikroorganizmlarga mexanik va ximik to’siqlar paydo bo’ladi.
Shikastlangan
joyning bitishi uchun havoning qulay harorati 18-20°S, namligi 90-95% va
havo almashinuvi sekundiga 2-4 metr hisoblanadi. Shu bois uy erto’lasiga joylashtirishdan
avval kartoshkani davolash-etilish bosqichidan o’tkazib olish lozim.
Davolash-etilish davri etilishi va mexanik shikastlarni bitishiga qarab bir necha
kundan 2-3 xaftagacha davom etadi. Davolanish - etilish davrida bu jarayonlarni o’tishi
uchun sharoit yaratish kerak. Bunda harorat q15 q20
0
va havoning nisbiy namligi 85-95
foizligi ma’qul. Davrning oxirida harorat q10
0
gacha tushirilib, mevalarni sovutishga
o’tiladi. Davolash davridan so’ng harorat taxminan q2 q4
0
, navga qarab belgilanadi,
chunki xuddi shu sharoitda mevalarda moddalar almashinishi balans holga kelib,
sekinlashishi kuzatiladi.
Кartoshka sovutish, ya’ni davolanish davridan asosiyga tezda o’tkaziladi va
mevalarni uzoq saqlashga, unmaslikka, hamda mikrobiologik buzilishni oldini olishga
erishiladi. Odatda, uy erto’lalarida bu 40-60 kun davom etadi. Saqlashga joylashtiriladigan
kartoshka toza, sog’lom, shikastlanmagan va quruq shu bilan birga etilish darajasiga qarab
saralangan bo’lishi talab qilinadi. Ayniqsa shikastlangan kartoshkani uzoq muddat saqlab
bo’lmaydi. Tozalanmagan kartoshkaning nafas olishi ancha qiyinlashadi. Mayda
tugunaklar yiriklariga
qaraganda uzoq vaqt saqlanmaydi. Кartoshkani erto’ladi to’kma
yoki №4 raqamli yashiklarda saqlash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: