Bozor munosabatlari rivojlanishi sharoitida asosiy fondlarning mohiyati va nazariy asoslari

KIRISH………………………………………………………………………... 

13 

inventarizasiya  qilinadi  va  ularni  hisobdan  chiqarish,  hisobga  kiritish  amalga 

oshiriladi. 

«Korxona  iqtisodiyoti»ga  ekspluatasiya  qilinayotgan  asosiy  fondlarning 

yoshi,  birinchi  o’rinda  mashina  va  asbob-uskunalarning  yoshi  katta  ta’sir 

ko’rsatadi.  Hozirgi  paytda  mashina  va  sanoat  uskunalarini  yosh  bo’yicha 

guruhlashda taxminan quyidagi muddatlardan kelib chiqiladi: 5 yilgacha, 5 yildan 

10 yilgacha, 10 yildan 15 yilgacha, 15 yildan 20 yilgacha, 20 yildan 25 yilgacha va 

hokazo. Mashina va uskunalarning ekspluatasiya muddati qanchalik yuqori bo’lsa, 

korxonaning ishlab chiqarish quvvatlari shunchalik past bo’ladi, mahsulotlar sifati 

pasayadi,  bekor  turib  qolish  va  talofatlar  ko’payadi  hamda  aksincha.  Bundan 

tashqari,  korxona  asbob-uskunalaridan  uzoq  vaqt  mobaynida  foydalanilganida 

ta’mirlash uchun ham ko’p xarajatlar sarflanadi.