Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

      Amigdalin.
  Bu  gensiobioza  va  aglikondan  hosil  bo‗lgan  glikozid,  tarkibiga 
benzoy aldegidi va sinil kislotasi kiradi, umumiy ko‗rinishi quyidagicha   
 
   Bunda   R – uglerod radikali.   
 Amigdalin  danakli  mevaning  urug‗ida  bo‗ladi  va  unga  achchiq  bodomga  mansub 
ta‘m va hidni beradi. Amigdalin  bo‗lgan  joyda  uni parchalovchi  kompleks ferment 
– emulsin bo‗ladi. Inson organizmida gidrolizlanib amigdalin zaharli sinil kislotasini 
ajratadi.  
C
20
H
27
NO
11
 + 2H
2
O  →  2C
6
H
12
O
6 
+ C
6
H
5
CHO + HCN 
 
Solanin.
  Solanin  ba‘zi  sabzavot  (tomat,  baqlajon)  va  kartoshkada  uchraydi. 
Turli sabzavot tarkibidagi solaninning kimyoviy tarkibi turlicha.     
Solanin  kartoshkaning  po‗stloq  va  unga  yaqin  qatlamida  yig‗ilib  unga  taxir  ta‘m 
beradi. Kartoshka solaninining tarkibiga (C
45
H
71
NO
15
)  qandlar: ramnoza, galaktoza, 
glyukoza - va fenantren hosilasi bo‗lgan uch yadroli aromatik birikmalar turkumidan 
bo‗lgan aglyukon solanidin (C
14
H
10
) kiradi.   
 
Botanik  etuklikka  etgan  baqlajonlarda  ba‘zan  solanin  M  tufayli  aniq 
seziladigan  taxir  ta‘m  paydo  bo‗ladi.    Uning  formulasi  C
31
H
51
NO
12
  bo‗lib  solanidin  
C
21
H
33
NO va galaktoza bilan ramnoza qoldiqlaridan tashkil topgan. Tomatda solanin 
miqdori  oz  (0,004-0,008%),  shuning  uchun  unda  va  undan  qayta  ishlab  chiqilgan 
mahsulotda taxir ta‘m yo‗q.