Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

        Mikroblardan  olingan    ferment    preparatlarining    nomlanishi
.  Ferment 
preparatlarining nomi  ushbu  preparatda  faolligi  yuqori bo‘lgan asosiy ferment va 
preparatni  ishlab  chiqarishda  qo‘llanilgan  mikroorganizm  turining  qisqartirilgan 
nomlaridan  iborat    bo‘ladi.  Masalan  amilaza  fermenti  asosiy  faollikka  ega  bo‘lgan, 
Asp.orysae  dan  sintezlangan  ferment  Amilorizin  deb,    agar  Bac.subtilis    dan 
sintezlangan bo‘lsa - Amilosubtilin deb nomlanadi. 
Preparatning  nomida  mikroorganizmlarni  o‘stirish  usuli,    preparatning  tozalik 
darajasi  va  konsentratsiyasi  o‘z  ifodasini  topgan  bo‘ladi.  Xuddi  shu  maqsadlarda 
preparatning  nomidan  so‘ng  indekslar  qo‘yiladi,  masalan  Amilorizin  P10x  yoki 
Amilosubtilin    G20x    kabi.  Indeksdagi  «P»  harfi  preparat  yuza  usulida,  qattiq 
muhitlarda,  «G»  harfi  esa  suyuq  muhitlarda  chuqurda  o‘stirish  usulida 
tayyorlanganligidan darak  beradi.  Shartli ravishda «x» harfi va undan oldingi raqam 
preparatning tozaligi va asosiy fermentning miqdorini bildiradi. 
Sanoatda indeksi P 2x,  G2x,  P3x, G3x bo‘lgan texnik va indekslari P10x va G10x,  
P15x  va  G15x,  P20x  va  G20x,  P25x  va  G25x  bo‘lgan    tozalangan    ferment   
preparatlari   ishlab   chiqariladi. Oziq-ovqat sanoatida faqatgina tozalangan ferment 
preparatlardan foydalanishga ruxsat etilgan 

---

34 
 
Ferment  preparatlari    bir    qator    fermentativ    faolliklari:  amilolitik  qobiliyati    AQ,  
proteolitik qobiliyati PQ,  pektolitik qobiliyati  - PkQ,  qandlantirish qobiliyati  - QQ 
va boshqalari bilan ajralib turadi.  Fermentativ faollik kattaligi bir gramm  preparatga  
birliklarda (birlik/1gr) ifodalanadi.   
Masalan  amilolitik  qobiliyatining  birligi  deb    ferment  preparatining,    1  g    eritilgan 
kraxmalni  30  °C  haroratda  va  pH  4,7  ga  teng  bo‘lgan  muhitda  60  minutda 
maltozagacha parchalashi uchun kerak bo‘ladigan miqdoriga aytiladi.  
Qandlashtirish  qobiliyatining  birligi  deb    ferment  preparatining,    1  g  eruvchan 
kraxmalni 30 °C haroratda va pH  4,7 ga  teng  bo‘lgan  muhitda  60 minut davomida 
maltozagacha  parchalashi  uchun  kerak  bo‘ladigan  ferment  miqdoriga  aytiladi. 
Proteolitik qobiliyatining birligi deb ferment preparatining,  1 g oqsilni  (kazeinni) 30 
°C  haroratda  va  pH  4,7  ga  teng  bo‘lgan    muhitda    60  minutda  gidrolizlash  uchun 
kerak bo‘ladigan miqdoriga aytiladi