O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi

kolosha  deb  ataladi. 
  Koloshnik degan 
termin ana shundan kelib chiqqan bo‘lib, koloshnik so‘zi koloshadon degan iborani 
anglatadi. 
 
Shixta  solish  apparati  shixtani  bir  tekisda  taqsimlash  uchun  xizmat  qiladi  va 
pech  gazlarining atmosferaga chiqishiga, atmosfera havosining esa pechga kirishiga 
yo’l qo‘ymaydi. 

---

 
166 
 
Shixta solish apparatining turli konstruksiyalari mavjud bo‘lib, ulardan konus 
(12)  dan  iborat  konstruksiyasidir.  Bunday  konstruktsinon  apparat  shixtaning 
yirikroq  bo‘laklarini  pechning  devorlari  tomon,  maydaroq  bo‘laklarini  esa  pechni 
devorlari  tomon  tushiriladi,  shixtaning  zichligi  pech    devorlar  tomonida  kattaroq, 
modelzida  esa  kichikroq  bo‘ladi.  Domna  pechida  pastdan  yuqoriga  ko‘tarilayotgan 
gazlarning  ko‘pi, odatda, pech   devorlari  yonidan, oz qismi  esa  modelzidan  o‘tadi. 
Shixtaning yuqorida aytib o‘tilgan tarzda taqsimlanishi gazlarning pech  ko‘ndalang 
kesimi bo‘yicha bir tekisda o‘tishiga sharoit yaratadi, natijada rudadan metall ancha 
to‘la qaytariladi. 
 
Domna  pechi  koloshnigining  yon  devoriga  truba 
(7
)  o‘rnatilgan  bo‘lib, 
pechda  hosil  bo‘ladigan  yonuvchi  gazlar,  karbonat  angidrid  chang,  havo  bilan 
kirgan  azot  va  boshqalar  aralashmasi  ana  shu  trubadan  gaz  tozalash  apparatiga 
yuboriladi.  Bu  gazlar  aralashmasi  domna 
gazi  yoki