Milliy g„oya tarixi va nazariyasi



Download 1,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/87
Sana18.01.2022
Hajmi1,4 Mb.
#391565
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   87
Bog'liq
Milliy g„oya tarixi va nazariyasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


O‟zbekistondagi mafkuraviy jarayonlar  va 
milliy g‟oyaga ehtiyoj 
Reja
:
 
1.
 
Mafkuraviy jarayonlar  tushunchasi, uning ma‘no va mazmuni.  
2.
 
O‘zbekistonda  mafkuraviy  jarayonlar  va  uning  o‘ziga  xos 
xususiyatlari.
 
 
3.
 
  O‘zbekiston 
ijtimoiy 
hayotining 
mafkuralar 
xilma-xilligiga 
asoslanishi. ―Mafkuralar xilma-xilligi‖ tushunchasi.  
 
Vatanimiz o‘z mustaqilligini qo‘lga kiritgach, ijtimoiy-siyosiy xayotimizda 
tub  o‘zgarishlar  yuz  berdi,  xalqimiz  tabiati  va  dunyoqarshiga  yot  bulgan 
mustabidlik  mafkurasi  barxam  topdi.  Islom  Karimov  ta‘kidlaganidek,  o‘z  umrini 
o‘tab  bo‘lgan  eski  mafkura  o‘rnida  yangi  ijtimoiy  munosabatlarni,  xalqining  asl 
maqsad muddaolarini ifoda etuvchi ilg‘or va bunyodkor mafkura shakllanmas ekan, 
jamiyatda  g‘oyaviy  bo‘shliq-vakum  yuzaga  keladi.  Bunday  bo‘shliq  ilgor,  jamiyat 
taraqqiyoti  uchun  zarur  g‘oyalar  bilan  to‘ldirilmasa,  uni  xalq  xayoti  uchun  yot  va 
begona bo‘lgan mafkuraviy ta‘sirlar egallab olishi mumkin.  
Avvalo, mustabidlik mafkurasi nega tanazzulga uchradi? 
 
Birinchidan – u o‘zini mutlaq- xaqiqat deb xisoblab, boshqa mafkuralarni 
tan olmas, ularga dushmanlarga murosasiz munosabatda bo‘lar edi. 
Ikkinchidan  –  bu  mafkura  zuravonlikka  asoslangan  bo‘lib,  majbur  qilish 
qobilida ish tutar, erkin fikrga yo‘l qoyilmas, qarshi chiqqanlar, shafqatsiz jazolar 
edi.  
Uchinchidan – bu mafkura nomigagina ijtimoiy guruxlar mafkurasi edi.  
To‘rtinchidan – bu mafkura xech kimga vijdon erkinligi, o‘z fikrini ochik 
bayon  etish,  jumladan,  xorij  fukoralari  bilan  xolisona  muloqatda  bo‘lishga  xam 
yo‘l  qoymas.  Kimki  shunga  jur‘at  etsa  «xalq  dushmani»,  «burjuaziya  malayi»  ga 
aylanar edi.  
Beshinchidan – U milliylikdan butunlay xoli edi.  
Oltinchidan – Unda milliy tarix, o‘tmish merosi tan olinmas edi.  
Ettinchidan  –  xalqlarining  diniga,  diniy  merosiga  diniy  kadriyatlariga 
nisbatan mutlako notugri munosabat urnatilgan edi.  
Bularning  barisi  tarakkiyot  talablariga  mutlako  zid  edi.  Shu  tufayli 
kommunistik  mafkura  o‘z  tuzumi  bilan  birga  zamon  talablariga  dosh  berolmay 
tarixga aylandi. Endi goyaviy bushlik tushunchasiga tuxtalsak.  
Xush  goyaviy  bushlik  nima?  Foyaviy  bushlik  eski  tuzumdan  yangi 
tuzumga  utish  jarayonida  oldin  xukmronlik  kilib  kelgan  mafkura  utmishga 
aylangach,  tarakkiyot  talablariga  mos  ravishda  uning  urnini  bosadigan  ilgor 
goyaviy  tizimning  xali  shakllanmagan  xolatidir.  Mamlakatimizda  eski  tuzum  va 
mafkuradan  voz  kechish  natijasida  paydo  bulgan  bushlikni  yangi  –  milliy  istiklol 
goyasi  tushuncha  va  tamoyillari  bilan  tuldirish  va  shu  tarika  zararli  goyaviy 
tajovuzlarining  oldini  olishga  kirishildi.  Lekin,  ijtimoiy  ong  va  tafakkur  tezda 
o‘zgarib,  yangicha  dunyokarash  osonlikcha  shakllanavermaydi.  Ayniksa,  bu  xali 
yetarli xayotiy tajribaga ega bulmagan, soddadil, ishonuvchan, yoshlar tarbiyasida 


yakkol  ko‘zga  tashlanadi.  90-yillarda  O‘zbekistonda  xam  mafkuraviy  bushlik 
namoyon buldi. Uning o‘ziga xos xususiyatlari kuyidagilardan iborat edi:  
Birinchidan – xukmron, yakka xokim bolshevistik – kommunistik mafkura 
batamom tanazzulga yuz tutdi va uning urni bushab koldi.  
Ikkinchidan  –  Mustakillik  mafkurasi  xali  tula-tukis  shakllanmagan  va 
barcha fukarolar ongiga singib ulgurmagan edi.  
Uchinchidan  –  goyaviy  bushlik  paydo  bulgan  joyda  mukarrar  tarzda 
boshka  yot  va  begona  mafkuralar  xuruji  boshlanadi.  Utish  davrida  tashki 
mafkuraviy  ta‘sirlarning  yaxshi  yoki  yomon,  foydali  yoki  zararli  ekanini  xamma 
xam farklay olmaydi.  
Turtinchidan  –  Afgoniston  va  boshka  yakin  xududlardagi  bekaror 
vaziyatdan  foydalanib,  ekstrimistik  kuchlar  Markaziy  Osiyo  mintakasini 
mafkuraviy kurashlar maydoniga aylantirishga urina boshlagan edi.  

Download 1,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   87




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish