|
Svechali sopol filtrlar
mineral suvlardan nihoyatda mayda muallaq
moddalarni, shu jumladan, o‗lchami filtrlovchi sopol svechalar teshigidan yirik
bo‗lmagan mikroorganizmlarni yo‗qotishga mo‗ljallangan.
Filtr quyidagi elementlardan iborat: ichi bo‗sh (g‗ovak) metall korpusdan (1)
(silindr shaklida), qopqog‗i (2) zich berkitiladigan, korpus ichida katak (3) bo‗lib,
unga filtrlovchi sopol svechalar (4) o‗rnatiladi. Suv korpusga pastki shtutser (5)
orqali kiritiladi, filtrlangan suv esa yuqorigi shtutser (6) orqali chiqariladi.
Filtrlovchi svechaning o‗zi (16-rasm, b) ichi bo‗sh sopol silindr bo‗lib, uning
pastki qismi berk, bo‗rtib chiqqan, yuqorigi qismi esa tekis kesilgan bo‗lib, metall
(bronza yoki zanglamaydigan po‗latdan iborat) qopqoq golovka (7) bilan zich
berkitilgan bo‗ladi. Uning o‗rtasida suv o‗tkazish uchun yuqo- riga naycha (8)
chiqarilgan teshik bor. Golovka svecha silindri kesigiga gipsli eritma bilan
mahkamlanadi. Svechalar (37 ta) filtr korpusi ichidagi katokka rezina prokladka
yordamida mahkam- lanadi. Svechaning ichki diametri 50 mm, devorining
qalinligi 5 mm, bo‗yi 260 mm, svecha boshchasining balandligi 65 mm, suv
chiqadigan
teshik
va
golovka
naychasiningkesigi
6
mm.
L
is
t
A
vto
ma
tla
sh
tir
is
h
n
in
g
fu
n
ktsi
o
n
a
l sxem
a
sin
in
g
ta
vsif
i
Tabiiymineralsuvnibutilkalargaquyishdagiasosiyjarayonlarningtexnologiksxemasi: 1 — kaptajinshootiningvodozabori;
2 — kaptajqudug‗i; 3 — mineralvodoprovod; 4 — zavoddagimineralsuvyig‗iladiganrezervuar; 5 — nasos;6 — sopolfiltrlar; 7 —
plastinkaliissiqlikalmashtirgich-sovitkich; 8 — saturator; 9
—
suvnurlantiriladiganbakteritsidquril- ma
(ichiganurlatishmanbalaritushirilgan); 10 — quyishavtomati; 11 — qopqoq-lashapparati; 12 — brakerajavtomati;13 —
yorliqyopishtiruvchiavtomat; 14 — mahsulotniyashiklargajoylaydiganavtomat; 15 — tayyormahsulotliyashiklar; 16 —
ekspeditsionmahsulotniomborgayuboriladigantransportyor; 17 — butilkaqabulqilish; 18 — butilkalarnisaralashvasaqlash; 19
—
butilkalarniyashiklardanoladiganavtomat; 20 — qaytarilgankirbutilkalarniyuvishmashinasi;21 —
suvquyishdanoldinbutilkalarniyuvishmashinasi; 22 — yangibutilkalarniyuvishmashinasigauzatishliniyasi;23 —
bo‗shyashiklarnimahsulotjoylanadiganyergauzatishliniyasi.
Mineral suv- lar uchun
sopol filtr: a — filtrning
verti- kal kesimi; b —
sopol
svechaning
kesimi. AOV bo‗yicha;
2,3,4-K uzeli, K uzeli, L
uzeli.
List
Avtomatlashtirishning funktsional sxemasining tavsifi
Sopolsvechalarquyidagitarkibliaralashmadantayyorlanadi:
axalsixdolomi-
ti
—
60%,
latnenloyi
—
10%
valatnenloyishamoti
—
30%;
buaralashmagategishli-
chaishlovberilganva 900—1000
o
Cdakuy- dirilganbo‗ladi. Suvni
filtrlash sifati foy- dalanilgan sopol svechalar teshiklarining
o‗lchamiga bog‗liq. Mineral suvlarni filtr- lashda teshiklari
1,5—1,5 mk va undan ki- chik bo‗ladi. Bunday filtrlarda
filtrlash quyidagicha boradi: bir tekis 2—2,5 atm bosimli suv
kirish shtutseri orqali filtr ichiga kiradi. Ana shu bosim ostida u
svechalar devori orqali o‗tib, ular ichiga kiradi, keyin golovka
naychasining teshigi orqali filtrat shaklida filtr korpusining
yuqori qismiga chiqadi va filtr korpusining yuqorigi chi- qish
shtutseri orqali ishlab chiqarishga boradi. Filtrni qayta
zaryadlashda filtrlovchi yuzada va svechalar teshigida ushlanib
qolgan muallaq moddalar yo‗qotiladi. Svechalar ishining qancha davom etishi va
ularni regeneratsiyalash zarurati, eng avvalo, filtrlash tezligining keskin
pasayishiga qarab aniqlanadi, bu esa teshiklar ifloslanganligining asosiy belgisi
hisoblanadi va odatda, 3—5 kun ishlagandan keyin shunday bo‗ladi. Bunday
hollarda filtr regeneratsiyalangan svechalar bilan qayta zaryadlanadi.
Regeneratsiyalash zarurati tug‗ilsa, svechalar katakdan chiqarib
olinadi.Ularning filtrlash xususiyati quyidagi izchillikda qayta tiklanadi. Dastlab
svechalar ikki soat davomida suv bilan yuviladi, so‗ngra ular yuzasi ehtiyotlik
bilan qattiq cho‗tkada cho‗kmadan tozalanadi, shundan keyin svecha devorlari
teshiklarida to‗planib qolgan tuzlar cho‗kmasini eritish uchun xlorid kislota
eritmasi bilan ishlov beriladi. Buning uchun svechalar 10—15 min xlorid
kislotaning 50°C gacha isitilgan 2% li eritmasiga solib qo‗yiladi, so‗ngra kislotani
neytrallash uchun yana 10—15 min ishqorning 2% li eritmasiga solib qo‗yiladi.
Shundan keyin olib, yumshoq qil cho‗tkada yaxshilab, lekin ehtiyotlik bilan
distillangan suvda yuviladiva bir soat davomida avtoklavda yoki maxsus quritish
shkafida quritiladi. Keyin ularni korpus katagiga joylashtirib, filtrlashdan oldin
List
Avtomatlashtirishning funktsional sxemasining tavsifi
xlorli ohakning kuchsiz eritmasida yuvib dezinfeksiyalanadi (1 litr suvda 30 mg
hisobi- da), so‗ngra xlor hidi butunlay yo‗qolguncha mineral suv bilan yuviladi.
Sirop (sharbat)ni dozalash mashinasi.
Filtrni zaryadlashda, ya‘ni svechalarni katakka o‗rnatishda ular- ning
butunligiga, zararlanmaganligi, yoriqlari, skollari yo‗qligiga; katakda ular to‗g‗ri
va zich mahkamlanganligiga; svechalar golovkasi to‗g‗ri va zich yopib
qo‗yilganligi va filtrning hamma de- tallari va elementlari toza bo‗lishiga alohida
e‘tibor berish zarur. Bularning hammasi filtr to‗liq zich yopilganligini ta‘minlash
va undan filtrlanmagan suv chiqib ketmasligi uchun amalga oshiriladi. Agar vaqt-
vaqtida analiz uchun olingan suv namunasida begona qo‗shimchalar borligi
aniqlansa, filtrlash jarayoni to‗xtatiladi, filtrni ajratib, svechalarning ahvoli
(holati), ular to‗g‗ri yoki noto‗g‗i zaryadlanganligi (zichligi) tekshiriladi.
Svechalar nuqsoni tuzatilgandan keyin yoki nuqsonlisi almashtirilgandan
keyingina filtr qayta ishga tushiriladi.
Suv yirik aralashmalar bilan kuchli ifloslangan bo‗lsa, filtrlash uchun sopol
filtrlardan foydalanish tavsiya etilmaydi, chunki svechaning teshiklari tez to‗lib
(bitib) qoladi va filtrning normal ishlashi buziladi. Bunday suvlarni yaxshisi oldin
ramali-plastinkali filtrlarda, yirik teshikli filtrkartonda yoki qum filtrlarda filtrlab,
keyin sopol filtrda filtrlagan ma‘qul.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
