Ravshan rajabov jahon sivilizatsiyalari tarixi


 4 J a h o n  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i



Download 7,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet45/126
Sana18.01.2022
Hajmi7,88 Mb.
#385540
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   126
Bog'liq
jahon sivilizatsiyalari tarixi

4 4


J a h o n  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i
lan yaqin aloqada boMganini  ko‘rsatadi. B undan 40 m ing yil oldin m uzlik 
davrida neandertallar bilan  afrikadan kelgan  zam onaviy  odam  uchrashdi 
va  ular o ‘rtasida  o ‘n  ming  yil  davom  etgan  raqobat boshlandi.  Bu  raqo- 
batda  neandertallar magMub  bo‘ldilar.  Ular genetik jihatdan yangi tu r to- 
monidan yutib yuborildi. N eandertallar geni hozirgi odam ga immunitetni 
berdi.  Bu im m unitet afrikaliklardayo‘q edi. N eandertallam ing geni bizga 
o ‘tdi, ular hayotiy m eros qoldirdilar.
Yuqori  paleolit boshlanishi  bilan  Osiyo,  Yevropa va  Shimoliy A m e­
rika  hududlarining  katta  qismidan  m uzliklam ing  chekinishi  natijasi­
da  zamonaviy  odam lar  o ‘tm ishdoshlarining  hayot  kechirish  sharoitla- 
ri  o ‘zgardi,  qaysiki,  ular  o ‘z  evolyutsiyalarida  2  mln  yil  davom ida  bir 
necha  bosqichlam i  bosib  o ‘tdilar.  Bu  davrda  biosferaning  rivojlanishi- 
da  buyuk voqea yuz  berdi:  evolyutsiyaning  cho‘qqisi  -  krom anon  odam 
paydo  b o ‘ldi.  K eyinchalik bu  m avjudotga  «aqlli  odam»  faxriy  unvonini 
berdilar.  Uning biologik pasporti: tur-aqlli odam (Hom o Sapiens; b a’zida 
populyatsiya to ‘g ‘risida gapirganda H om o Sapiens, Sapiens deyishadi); -  
odam (Hom o) 2 mln yil oldin odam sim on m avjudotlarning evolyutsiyasi 
natijasida shakllangan.
Sut  em izuvchilar  sinfi  (M amalia),  yer  sharida  ularning  hukm ronligi
10  mln yil ilgari, avval yetakchi boMgan dinozavrlam ing kosm ik halokati 
yoki  qandaydir  evolyutsion  falokatdan  keyin  boshlandi;  X ordalilar  tipi 
(chordata) ularning oMmishi  100 mln yillarga cho 'zilib ketadi.
Aqlli odam  yerda biologik evolyutsiya natijasida paydo boMdi. U ning 
asosiy  nihoyasi  o ‘ta  m urakkab,  nozik,  bilishning  m ukam m al  quroli 
ImMgun  odam  m iyasining  shakllanishi  edi.  H ar  bir  tirik jo nzo t  o ‘zining 
sr/isli  organlariga  ega.  U  atrof-m uhitda  yuz  beradigan  o ‘zgarishlarni 
ж
1
.
1
|
1
|,|Ы ул  <|iIishga  yordam   beradi  (aks  holda,  undagi  keskin  o ‘zgarish- 
Inrdii  и yoki  bu  tur, hatto, urug‘ y o ‘q boMib ketadi). Faqat odam tabiatdan 
qnhul  qilmgnii  axborotni  takror ishlash in’omini oldi. Aqliy xulosa qilish, 
umum lashlirish,  nlrof-muhitga m oslashish v a uni  o ‘zgartirish, uning alo­
hida  unsurlaiiiii  o ‘z ehtiyojlariga m oslashtirish  qobiliyatiga ega boMdi.
Zam onaviy  odiimiiing  paydo  boMishi,  uning  gavdasining tuzilishi  va 
hayot tarzida  boshqa  o ‘/garishlar ham yordam   berdi:  tik yurish;  ovqatga 
o'sim lik  va  hayvon  malisulollarini  ishlatish,  bu  ovqatni  xilm a -  xil  qil­
di, odam lam i  halokatli  vaziyatlarda tirik qolishiga yordam  berdi; m ehnat 
qurollaridan  foydalanish  boshda  ibtidoiy,  keyin  yana  m urakkab  olovni 
o‘zlashtirish.

Download 7,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish