Ravshan rajabov jahon sivilizatsiyalari tarixi


 4 Ja h o n  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i



Download 7,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/126
Sana18.01.2022
Hajmi7,88 Mb.
#385540
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   126
Bog'liq
jahon sivilizatsiyalari tarixi

2 4


Ja h o n  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i
Bu  tushkunlikni  bosib  o ‘tib,  rom antik  xom  xayollardan  qutulib 
ulg'aygan  jam iyat  nisbatan  uzoq  va  barqaror  yetuklik  fazasining  yuk­
salish  davriga  kiradi,  qachonki,  o ‘z  xususiy  asosiga  rivojlanayotgan  bu 
sivilizatsiyaning  m ohiyati,  asosiy  belgilari  va  afzalliklari  to ‘la  hajm da 
ko'rinadi.
Yetuklik  fazasi  ertami,  kechmi  nihoyasiga yetadi.  Sivilizatsiyaga be- 
rilgan  kuch-qudratning  tugash  belgilari  quyuqlasha  boshlaydi.  Boylik- 
ning oz qism ini olgan ijtimoiy qatlam larning noroziligi  kuchaya boshlay­
di.  Ijtimoiy  m ehnat  unum dorligining  o ‘sish  su r’atlari  pasayadi.  Yetuklik 
fazasini  tugallaydigan  yangi  tushkunlik  boshianadi.  Biroq  bu  sivilizatsi­
yaning  hali  tugashi  emas.  Yemirilishning  o 's ib b o ra y o tg a n   belgilari  bi­
lan  sergak  tortgan  sivilizatsiya yangi  sharoitlarda  qo‘llashga  mos  yangi, 
uzoq davom etm aydigan va yuksak bo‘lmagan yuksalishga takror chiqish 
uchun so ‘nggi urinishlarga o ‘zida kuch topadi.  Lekin endi  bu eskirgan ka- 
sal  organizmni takror jonlantirishga urinish, uning keksaygan organlariga 
«uchinchi  yoshlik»ni  berish  mumkin emas.  Uzoq davom  etmagan yuksa­
lish orqasidan navbatdagi sivilizatsiyaga o ‘tish davri boshlanishini  bildir- 
gan jam iyatning um um iy tushkunligi  boshianadi.  Yangi  sivilizatsiyaning 
shart-sharoitlari  va unsurlari  o'tm ishga  ketayotgan  mahkum jam iyatning 
bag‘rida tu g ‘ilib,  o ‘zini  bildira boshlagan  edi.
H ar  qanday  sivilizatsiyaning  harakat  trayektoriyasi  ana  shunday 
bo'ladi.D unyo tarixida hali  biror bir sivilizatsiya bundan xolis bolmagan. 
Bu Qadimgi  Sharqning sivilizatsiyalari  Misr, Osuriya, Xett va boshqa bir 
necha davlatlar tarixida yaqqol  ko'rinadi.  Bu m am lakatlarda og‘ir y o ‘qo- 
tishlar  ham rohligida  o ‘tish  davrining  bir  necha  fazalari  kuzatiladi.  Bu 
bosqichlam i industrial jam iyat m isolida ham ko'rishim iz mumkin. Yevro­
pa va Am erikada birinchi  yuksalish XIX  asr boshida kuzatildi.  Bu sanoat 
inqilobi  yutuqlarini  o ‘zlashtirish  natijasi  edi.  Ikkinchi  uzoqroq  yuksalish 
(40-yillardagi  tushkunliklaridan  keyin)  XIX  asm ing  II  yarm idan  -   XX 
asr  boshlarigacha  -   industrial  sivilizatsiyaning  gullab-yashash,  yetuk­
lik  davri  edi.  Keyin jahon  urushlari  va  industrial jam iyatning  so'nishini 
boshlab  bergan  og ‘ir jahon  tushkunligining 30 yillik  davri  kirdi.  Lekin  u 
XX  asm ing 50-60-yillarida yana bir yuksalish davrini  boshdan  kechirdi.
Bu insoniyatning nihoyasiz gullab-yashnash davriga kirgani, tushkun- 
liklardan  xalos  boMgani  to ‘g ‘risida  xom  hayollam i  tug'dirdi.  Lekin  XX 
asm ing 70-80-yillar boshlaridagi va 90-yillar boshlaridagi jahon tushkun- 
liklari  bu xom xayollarga barham  berdi.  Qaysiki,  ikki yuz yildan  ko‘proq

Download 7,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish