Buxoro davlat universiteti abdullaev a. J, Qayimova z. A, Boltaev sh. Sh, Narzieva d. M



Download 3,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/274
Sana16.01.2022
Hajmi3,95 Mb.
#372715
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   274
Bog'liq
Bul va banklar

5.2. Pul tizimining elementlari. 
Pul tizimining elementlari xususida iqtisodchi olimlar o`rtasida 
munozarali  fikrlar  mavjud.  Taniqli  iqtisodchi  olim  O.I.Lavrushinni 
fikriga ko`ra pul tizimini boshqarish printsipi, emissiya mexanizmi va 
kassa  instrumentlari  ham  asosiy  elementlar  sifatida  e`tiorof  etadi. 
Beloglazava baho masshtabini ham kiritadi. 
Beloglazova pul tizimiga 5 ta elementni kiritadi: 
1. Pul birligi  
2. Baho masshtabi 
3. Pul aylanmasi 
4. Pul massasi 
5. emmisiya mexanizmi 
SHuningdek,  Miller,  Xesus  de  Sota  kabi  mashhur  iqtisodchi 
olimlarning pul tizimining elementlari xususida o`z qarashlari mavjud:  
Ko`pchilik  iqtisodchi  olimlar  tomonidan  e`tirof  etilgan  pul 
tizimining elementlariga quyidagilar kiradi:  
1. Pul birligi 
2. Pul aylanmasining tarkibi  
3. Pul aylanmasini tashkil qilish va tartibga solish 
4. Pul massasi va uning tarkibi 
5. Milliy valyutaning pariteti 
6. Milliy valyutaning kursi  
7. Pul tizimini tashkil qiluvchi va tartibga soluvchi organ   
1.  O`zbekiston Respublikasining zamonaviy pul tizimi  milliy 
valuta  so`m  muomalaga  kiritilgandan  keyin  shakllandi.  YAngi  pulni 
eski valuta birligiga almashtirish “denominatsiya” deb ataladi. 
O`zbekiton pul tizimi quyidagi elementlardan tashkil topadi: 
1. Milliy valuta so`m; 
2.  Pul aylanmasi naqd va naqdsiz pul aylanmasidan iborat; 
3.    Respublikamizda pul aylanmasini tashkil etish va tartibga 
solish MB tomonidan nazorat qilionadi. O`zbekiston respublikasi MB 
to`g’risidagi qonunga muvofiq MB pul massasining o`sishini nazorat 
qiladi. 
4.  Pul  massasini  miqdoriy  o`lchashda  M0,  M1,  M2  pul 
agregatlaridan foydalaniladi; 
5.  So`mning valuta pariteti AQSH $ ga nisbatan aniqlanadi; 
6.  Milliy  valuta  so`mning  valuta  kursi  respublika  valuta 
birjasida  AQSH  $  ga  nisbatan  aniqlanadi.  2003-yil  8-oktyabrda 


90 
 
O`zbekiston  hukumati  xalqaro  valuta  fondi  nizomining  VIII-moddasi 
bo`yicha  majburiyatlarini  qabul  qildi.  Natijada  milliy  valutamizning 
almashuv kursi unifikatsitya qilindi. 
7.   MB  pul  tizimini  tartibga  soluvchi  rasmiy  davlat  organi 
hisoblanadi. 
 

Download 3,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish