“Kasbiy ta`lim” kafedrasi

moyillik
  -  kishi  faoliyatini    mahlum  zo`r  berish  yoki  kuch  bilan 
majbur etishga, ma’lum harakat qilishi natijasida va ma’lum darajada qat’iyatlilik, 
halollik bilan maqsadlarga erishishga qaratilgan kuchlardir. Zamonaviy boshqarish 
ma’rifatli, o`z kasbini keng va chuqur egallagan, yuqori axloq me’yorlariga amal 
qilishni  talab  etadi.  Ma’rifat  va  axloq  orqali  kishilarning  iqtisodiy  va  ijtimoiy 
munosabatlarini,  xulqini  o`rganish  va  tashkilot  faoliyatida  qo`llash  katta 
muvaffaqiyatlarga olib keladi. 
88-rasm  
 
Boshqaruv psixologiyasida zamonaviy rahbarga 
qo`yiladigan talablardan biri shuki, u hozirgi 
zamon psixologiyasining o`zi uchun ma’qul 
barcha uslublaridan foydalangan holda, eng 
avvalo o`zi to`g`risida, qolaversa, qo`l 
ostidagilarning shaxsi to`g`risida bilimlar va 
ma’lumotlarga ega bo`lishi kerak. 
 
Ya’ni,  ma’lum  ma’noda  rahbar  psixodiagnost  bo`lishi,  o`z  faoliyatida 
psixodiagnostik  metodlarni  qo`llay  olishi  kerak.  Chunki,  o`zgalar  psixologiyasini 
yaxshi bilish - ular ustidan hokimlikning usuli bo`lgani kabi, o`z shaxsiy fazilatlari 
va kamchiliklarini bilish, turli vaziyatlarda to`g`ri yo`l tutish zarurdir. 
Eng  avvalo  rahbar  o`zining  boshqaruvchilik  faoliyatiga  qanchalik  loyiq 
ekanliginginzni  aniqlab  olishi  kerak.  Lavozimni  egallashdan  avval,  u
   
quyidagi  
sifatlarga ma’lum darajada  ega bo`lishi lozim: 
                                                 
62
 A handbook for teaching and learning in higher education : enhancing academic practice / [edited by] Heather Fry, 
Steve Ketteridge, Stephanie Marshall.–3rd ed. p. cm. pp: 367. 

---

141 
 
 
rahbar tub ma’noda realist bo`lish kerak, ya’ni uning barcha harakatlari 
o`zi  boshqarayotgan  korxona  yoki  tashkilot  manfaatlariga      mos      kelib,
       
unga   
foyda   keltirishi lozim; 
 
rahbarning    umuman    odamlar    haqida    qanday    tasavvurda  ekanligi, 
ular  to`g`risida  nima  deb  o`ylashi,  bu  boradagi  bilimlari  juda  muhim.  Bu  savolga 
agar  u  obyektiv,  to`g`ri  javob  topolgandagina,  uning  o`zi  haqidagi  fikrlarini 
taxminan  bilish  mumkin  bo`ladi.  Shu  kabi  savollarga  aniq  javoblarning  bo`lishi 
dastlabki  paytda  uning  muvaffaqiyati  va  odamlar  bilan  ishlab  ketishining  real 
asosidir; 
 
o`zgalar  faoliyati  va  jamoa  ishini  yaxlit  tarzda  boshqara  olish,  kerak 
bo`lsa
 
hamma  bajarayotgan  ishni  birgalikda  hamma  qatori  bajara  olishga  tayyor 
bo`lishi lozim. Buning uchun u qatg’iy harakatlarga tayyor bo`lishi zarur. 
Har  qanday  topshirilgan  vazifani  oxiriga  yetkazish  va  bundan  ma’lum  bir 
qoniqish hissi  hosil qilish uchun  rahbar o`zida qobiliyat  va  kuch-quvvat  zahirasiga 
ega bo`lishi shart. Buning uchun: 
