kompleks son berilgan bo‘lsin.
2 - ta‟rif
. Agar
z
nuqtaning kichik atrofidagi barcha nuqtalar to‘plamga
tegishli bo‘lsa
z
nuqta
E
to‘plamning
ichki nuqtasi
deyiladi.
3 - ta‟rif
. Agar
z
nuqtaning kichik atrofidagi nuqtalarning ba’zilari
E
ga
tegishli, ba’zilari tegishli bo‘lmasa, u
E
ning chegaraviy nuqtasi deyiladi.
3-rasmda
1
z
- ichki,
2
z
- chegaraviy,
3
z
- tashqi nuqtalardir.
2-misol.
a)
1
1
2
2
y
x
,
z
:
E
— aylana ichki nuqtalari to‘plami.
b)
1
1
2
2
y
x
,
z
:
E
— aylana nuqtalari to‘plami.
Agar quyidagi ikki shart bajarilsa:
1
. E
– to‘plam faqat ichki nuqtalardan iborat bo‘lsa;
2.
E
– to‘plamning har qanday ikki nuqtasini birlashtiruvchi uzluksiz chiziqning
barcha nuqtalari
E
ga tegishli bo‘lsa, tekislikdagi nuqtalar to‘plami (
E
) —
soha
deyiladi.
Agar soha chegarasidagi har qanday nuqta atrofida shu sohaning hech
bo‘lmaganda bitta nuqtasi mavjud bo‘lsa, shu nuqta
chegaraviy nuqta
deyiladi.
Chegaraviy nuqtalari o‘ziga tegishli bo‘lmagan
E
soha ochiq soha, chegaraviy
nuqtalari o‘ziga tegishli bo‘lgan soha
yopiq soha
deyiladi.
3-misol.
a)
4
2
2
2
2
2
2
2
y
x
,
y
i
x
,
z
:
E
- ochiq soha (rasm 4).
b)
2
2
z
:
E
yopiq soha, (rasm 5).
2.3.
Haqiqiy
t
argumentli
t
t
y
y
,
t
x
x
uzluksiz funksiyalar
berilgan bo‘lsin. Ular tekislikdagi biror uzluksiz egri chiziqning parametrik
tenglamasidan iborat bo‘ladi. Agar (bu egri chiziqdagi)
t
ning ikkita har xil
y y
4 4
x x
0
2 0 2
4-rasm 5-rasm
Z
2
Z
1
Z
3
E
3-rasm
Z
nuqtalar mos kelsa, ya’ni karrali nuqtalarga ega bo‘lmasa bu chiziq
Jordan
chizig„i
deyiladi yoki uzluksiz silliq chiziq deyiladi (6 v-rasm).
Agar
y
i
x
z
ga
t
y
y
,
t
x
x
ni qo‘ysak
t
t
z
t
y
i
t
x
z
egri
chiziq tenglamasi hosil bo‘ladi. Bunda parametr
t
dan
gacha o‘zgarganda
z
nuqta Jordan chizig‘ini chizadi. Agar
z
z
bo‘lsa, chiziq
yopiq chiziq
deyiladi. Bitta yopiq Jordan chizig‘i bilan chegaralangan soha bir bog‘lamli (6 a-
rasm), aks holda ko‘p bog‘lamli soha deyiladi (6 b–rasm).
2.4.
Berilgan
y
i
x
z
kompleks sonni tekislikda nuqtaga mos keltirish
mumkinligini ko‘rgan edik. Endi har qanday kompleks sonni sferadagi nuqta bilan
tasvirlash ham mumkinligini ko‘rsatamiz. Buning uchun sferaning janubiy qutbini
xoy
tekislikning 0 markazi bilan ustma-ust qo‘yamiz. Mana shu tekislikdagi
y
i
x
z
nuqtani
P
shimoliy qutb bilan to‘g‘ri chiziq orqali tutashtirsak, u chiziq
sferani biror
Q
nuqta tekislikdagi
z
nuqtaning
sferadagi aksi
deyiladi. Shu usulda
xoy
tekislikning barcha
n
z
nuqtalarining ham sferadagi aksini topish mumkin, faqat
P
nuqtaning o‘ziga tekislikdagi cheksiz uzoqlashgan
z
nuqta mos keladi deb
qabul qilinadi.
xoy
tekislikning va sferaning nuqtalarini yuqoridagidek bir qiymatli
moslash
stereografik proyeksiya
deyiladi.
III.
Biror (
Z
) kompleks tekisligida
E
kompleks
y
i
x
z
sonlar to‘plami
berilgan bo‘lsin.
1-ta‟rif.
Agar
E
to‘plamdan olingan har bir
y
i
x
z
songa biror qonun
bo‘yicha
G
dan olingan aniq bir
v
i
u
w
kompleks son mos kelsa,
E
to‘plamda
z
f
w
funksiya berilgan
deyiladi.
Bunda
y
i
x
z
argument,
v
i
u
w
esa funksiyadir.
E
to‘plam
z
f
funksiyaning
Do'stlaringiz bilan baham: