Konstitutsiyaviy

3-§. Prokuratura organlarining vazifa va vakolatlari

Prokuratura  barcha  davlat  organlari,  korxona,  tashkilot, 

muassasa va fuqarolarning qonunlarga aniq va bir hilda amal qili-

shini  nazorat  qiluvchi  davlat  organi  hisoblanib,  boshqa  huquqni 

muhofaza qiluvchi organlar bilan bir qatorda qonuniylik va huqu

-

qiy tartibotni ta’minlaydi. Prokuratura organlari hodimlari sudda 

davlat  ayblovini  quvvatlaydi.  Prokuratura  ayrim  mamlakatlarda 

sud  tarmog‘ida,  ayrim  mamlakatlarda  ijro  hokimiyati  (adliya) 

tarmog‘ida,  ayrim  mamlakatlarda  esa,  mustaqil  tuzilma  sifatida 

faoliyat ko‘rsatadi

 1

.

Bu  butun  jahon  miqyosida  prokuratura  organlarining  tash-

kiliy-huquqiy  shaklida,  vazifa  va  funksiyalarida  umumiylik,  o‘x-

shashlik mavjudligini ko‘rsatadi.

Yuqorida  qayd  qilganimizdek,  O‘zbekistonda  prokuratura 

mustaqil  tuzilma  sifatida  faoliyat  yuritadi  va  konstitutsiyaviy 

maqomga ega.

1 Qarang: 

Юридический словарь.

 – M.: “Olma”, 2004, – C. 456–457.

---

512

Konstitutsiyada prokuratura organlarining maqomi ularning 

vazifa va funksiyalari umumiy tarzda, aniq belgilangan. Konstitu-

tsiyaning 118-moddasida prokuratura respublika hududida qonun

-

larning aniq va bir xilda bajarilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi 

deb belgilab qo‘yilgan. Ya’ni, prokuraturaning bosh vazifasi butun 

mamlakat hududida davlat tomonidan qabul qilingan barcha qonun

-

larni aniq va bir xilda bajarilishini nazorat qilish hisoblanadi va bu 

bilan qonuniylik, qonun ustuvorligi ta’minlanashga ko‘maklashdi.

Konstitutsiyada prokuraturaning umumiy vazifasi belgilangan

 

bo‘lsa, 2001-yil 29-avgustda yangi tahrirda qabul qilingan “Proku

-

ratura to‘g‘risida”gi Qonunda uning asosiy vazifalari aniqlashtiril

-

gan

 1

.

Qonunning 2-moddasi O‘zbekiston Respublikasi prokuratura 

organlarining asosiy vazifasi, deb nomlanadi. Unda, belgilanishi

-

cha prokuraturaning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

-  qonun ustuvorligini ta’minlash;

-  qonuniylikni mustahkamlash;

-  fuqarolarning  huquq  va  erkinliklarini,  jamiyat  va  davlat

-

ning qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini, O‘zbekiston Res-

publikasi konstitutsiyaviy tuzumini himoya qilish;

- 

huquqbuzarlikning oldini olish va profilaktika qilish.

Shu vazifalarni bajarish uchun u tegishli yo‘nalishlarda faoli

-

yat yuritadi va aniq vakolatlarga ega.