Grafika, fonetika va orfoepiya

23. Qanday gap bosh gap hisoblanadi? 
A) oldin kelgan gap                      
B) ikkinchi qismda kelgan gap 
C) mazmuni izohlanayotgan gap    
D) boshqa gap mazmunini izohlayotgan gap 
24. Qaysi qatorda bosh gap ergash gapdan 
keyin kelmoqda? 
A) SHuni bilingki,  bitta so’zning tig’i yuzta 
shamshirdan o’tkirroqdir. 
B) SHunday yaxshi odatlarimiz borki,  ularga 
hurmat bilan qarash lozim. 
C) Ikkinchi masala ancha jiddiy,  shuning 
uchun,  u maxsus o’rganishni talab qiladi. 
D) SHuni mamnuniyat bilan ta’kidlaymanki,  
mening kasb tanlashimga otamning do’mbirasi 
sababchi bo’lgan. 
25. Ergashgan qo’shma gaplar tuzilishiga 
ko’ra so’z birikmalariga o’xshashining sababi 
nimada? 
A) ergashgan qo’shma gapda ergash gap oldin,  
bosh gap keyin keladi; so’z birikmasi tarkibida 
tobe so’z oldin,  hokim so’z keyin keladi. 
B) ergashgan qo’shma gap tarkibi bosh va 
ergash gapdan,  so’z birikmasi tarkibi hokim va 
tobe so’zdan iborat bo’ladi. 
C) Ergashgan qo’shma gap ham,  so’z 
birikmasi ham ma’lum bir fikr bildiradi. 
D) ergashgan qo’shma gap tarkibidagi sodda 
gaplar ham,  so’z birikmasida tarkibiy qismlari 
ham biror grammatik vosita bilan bog’lanishi 
shart. 
26. Qaysi qatorda ergash gap bosh gapdan 
oldin kelmoqda? 
A) Tilagim shuki,  tog’a,  ayam bilan ukalarim 
kishilarga muhtoj bo’lmasin. 
B) Misralarda so’zlar gavhar kabi yonadi,  
go’yo yangi ranglar,  yangi jilvalar bilan 
porlaydi. 
C) Aytar so’zingni ayt,  chunki to’g’ri so’z tosh 
yoradi 
D) Agar arqondan qo’llari chiqib ketsa,  to 
tuman tarqalguncha yo’l topolmay sarson 
bo’lib yuraveradilar. 
27. Qaysi gapda bosh gap avval,  ergash gap 
keyin kelmoqda? 
A) Toleim shulki,  jahonda bir guliston 
tanladim. 
B) Agar shu topshiriqni bajarmasa,  obro’yi bir 
pul bo’ladi. 
C) SHamol qay tomonga essa,  maysa ham 
o’sha tarafga esadi. 
D) Yaxshilik obro’ keltiradi,  yomonlik esa 
zulmatga olib boradi. 
28. Qaysi qatorda ergash gap bosh gapga 
ko’makchili qurilmalar yordamida birikkan? 

---

 
 
A) Ular mening aytganimni qilishadi,  chunki 
men oilamizning kenjatoyiman. 
B) Ongli kishi deyilsa,  ongga ega,  aql-idrokli 
odam tushuniladi. 
C) Ikkinchi masala jiddiy,  shuning uchun u 
maxsus o’rganishni talab qiladi. 
D) Qaysi yerda ilm-u ma’rifat kuchli bo’lsa,  
o’sha yer baxt maskanidir. 
29. Qaysi qatorda ergash gap bosh gapga 
ergashtiruvchi bog’lovchi yordamida birikkan? 
A) Yozi bilan tinimsiz mehnat qildik,  shu 
sababli mo’l hosil oldik. 
B) Ukalarim bezovta bo’lmasin deb, To’ng’ich 
botir to’qayning bir chekkasiga qochdi.           
C) SHuni doimo yodingda tutki,  biz 
hammamiz seni yaxshi ko’ramiz. 
D) Bu masalani sinfda keng muhokama 
qilamiz,  toki boshqa qaytarilmasin. 
30. Qaysi qatorda ergash gap bosh gapga 
yuklama yordamida birikkan? 
A) Kim harakat qilsa,  u baraka topadi. 
B) SHunga aminmanki,  “Ta’lim to’g’risida”gi 
Qonun ta’lim tizimini yaxshilashda tub burilish 
yasaydi. 
C) Siz Hindistonda neniki ko’rgan bo’lsangiz,  
shularning hammasini jam etib,  bir kitob 
yozmog’ingiz darkor. 
D) Gul barglari uchishadi,  tushmasin deb 
qo’lingga. 
31. Qaysi qatorda ergash gap bosh gapga 
nisbiy so’zlar vositasida birikkan? 
A) Misralarda so’zlar gavhar kabi yonadi,  
go’yo yangi ranglar,  yangi jilvalar bilan 
porlaydi. 
B) Mabodo boshingga qilich kelsa ham,  to’g’ri 
gapir. 
C) Kimning ko’ngli ochiq bo’lsa,  uning el 
orasida martabasi ulug’ bo’ladi. 
D) Yerga mehringni bersang,  u senga rizq 
beradi,  seni to’ydiradi.