Biotexnologiya asoslari

Fermentni tashuvchi bilan bog’lanish kuchini oshiruvchi usullar. 
Oldindan modifikasiya qilingan tashuvchilarga immobilizasiya qilish 
 
Tashuvchining oldindan modifikasiya qilish adsorbsiya kuchini keskin oshirishga olib keladi. 
Bundan tashqari, ferment molekulasi atrofida maxsus sharoitlar yasash hisobidan, oldindan 
modifikasiya qilingan tashuvchida immobilizasiya qilingan fermentni katalitik xususiyati ham ortib 
boradi.  
Buning ustiga, oldindan modifikasiya qilmaslik adsorbsiya qilingan fermentni faolligini 
butunlay yo’qolishigacha olib kelish mumkin. Masalan, agar fermentni mo’tadilligi nordon 
sharoitda past bo’lsa, silikagelga sorbsiya qilingan fermentni faolligi butunlay yo’qoladi, chunki, 
silikagelni satxi nordon muhitga ega (rNq4,0).  
Bunday sharoitda, immobilizasiyadan oldin silikagelni ma’lum rN ga ega bo’lgan buferda 
fermentni mo’tadil rN ga to’g’ri kelgan rN da saqlab turish lozim bo’ladi.  
Xuddi shunday muammo, faol markazida metall saqlaydigan fermentlar bilan ishlaganda kelib 
chiqadi. Bunga sabab, ba’zi bir tashuvchilar o’zlariga metall ionlarini tortib olish qobiliyatiga 
egalar. Bunday tashuvchilarda adsorbsiya qilingan fermentlar, o’z faol markazidagi metalni chiqib 
ketishi hisobidan faoliyatlarini yo’qotishlari mumkin. Bu holni bartaraf etish uchun, tashuvchini 
maxsus metall ionlari saqlagan eritmalarda uzoq vaqt  ushlab turish va shu tufayli uni metall ioniga 
nisbatan bo’lgan ehtiyojini qondirish mumkin bo’ladi. 
Tashuvchilarni metall ionlari bilan  to’yintirish adsorbsiya yo’li bilan immobilizasiya qilishni 
mo’tadillashtirishda ham ishlatiladi.  Tashuvchi sirti metall ionlari bilan to’yintirilganda (buning 
uchun Ti, Sn, Zr, V va Fe  ishlatiladi), fermentni sorbsiya qilish xususiyati ortadi, bunga sabab 
metall ioni ferment bilan tashuvchi orasida ko’prik bo’lib xizmat qilishidir. Immobilizasiyaning bu 
usuli, sellyuloza, neylon shisha filtr qog’oz kabi tashuvchilardan foydalanganda yaxshi natijalar 
berishi isbotlangan.