Buxoro davlat tibbiyot instituti kurbanova gulnoz negmatovna kasbiy pedagogika

Qonuniy  (yoki  an’anaviy)  hokimiyat 
-hokimiyat  boshliqqa  bo’ysunish 
an’anasiga asoslangan
 
Rahbar uslubi 

 
boshqa rahbarlar bilan hokimiyatni bo’lisha olishligiga; 

 
o’ziga  bo’ysunuvchilar  tadbirkorligiga  va  tashabbuskorligidan 
foydalana olishiga; 

 
rahbarligidagilarga  harakat  rejasini  ishlab  chiqarish  va  amalga 
oshirishlikni ishonib topshirishiga.  
      Bularga  bog’liq  tarzda  rahbarning  to’rt  xil  uslubini  kuzatish 
mumkin  
-
 
avtokratik;
 

---

184 
 
-
 
byurokratik;
 
-
 
demokratik;
 
-
 
aristokratik. 
Rahbarning  uslubi
  –  u  o’z  faoliyatida  insonlar  bilan  qo’llayotgan  o’ziga 
xos  faoliyat  usullari  tizimidir.  Rahbarlik  uslubi  qarorlar  tayyorlash,  ularni  qabul 
qilish  va  amalga  oshirish  jarayonida  xatti-harakatlari,  muloqoti,  so’zlash 
erkinligining berilishi, boshqa insonlarni eshitishda vujudga keladi. 
 Pedagogik jamoani boshqarish usullari. 
O‘quv-tarbiyaviy  jarayonni  boshqarish  pedagogik  jamoa  faoliyatini 
tashkillashtirish  orqali  amalga  oshiriladi.  Shu  sababli  o‘quv  muassasini 
boshqarashning asosiy obyekti pedagogik jamoa hisoblanadi.  
Ijtimoiy  boshqaruvning  asosiy  mohiyati  quyidagi  ikki  masalani  echishga 
qaratiladi:  pedagoglar  faoliyatini  yo‘naltirish  va  uni  faollashtirish.  Birinchi 
masalani  hal  qilish  boshqaruv  subyekti  xodimlar  faoliyatini  talab  etiladigan 
yo‘nalishga  soluvchi  maxsus  dasturni  ishlab  chiqish  orqali  amalga  oshiradi. 
Ikkinchi  masalani  hal  etish  shaxsning  hissiy-ijtimoiy  talablari  (moddiy  va 
ma`naviy, 
jamoadagi 
ijtimoiy-psixologik 
muhitni 
yaxshilash, 
mehnatni 
tashkillashtirishning  samarali  yo‘llarini  ishlab  chiqish)ni  rag‘batlantirishga 
qaratilgan qulay sharoitlar yaratish orqali amalga oshiriladi. 
Pedagogik  faoliyatni  faollashtirishda  boshqaruv  dasturining  sifati,  ya’ni, 
uning  aniqligi,  real  sharoitga  asoslanganligi,  pirovardida  yuqori  natija  berishi, 
ishlanganlik  darajasi  ham  muhim  ahamiyatga  ega  bo‘ladi.  Qar  bir  sohaga  oid 
dasturlar alohida xususiyatlarga ega bo‘ladilar, biroq ularning barchasida quyidagi 
qonuniyat kuzatiladi: bajariladigan ish qay darajada ko‘proq ijodiy mehnatni talab 
qilsa,  jamiyat  shu  darajada  insonparvarlashib  va  demokratlashib  boradi, 
cheklashlar qay darajada kam bo‘lsa tashabbuskorlik asosida ishlash darajasi ortib 
boradi.