Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat

KOMPARATIVIST OLIMLAR

Qiyosiy adabiyoshunoslik yo‘nalishida ilmiy ish olib borish

­

ni maqsad qilgan tadqiqotchi, albatta, komparativist olimlar 

va ularning ilmiy-nazariy xulosalari, qiyosiy adabiyotshunos

­

lik  rivojiga  qo‘shgan  hissasini  bilishi  kerak.  Shu  maqsadda 

dunyoga mashhur yevropa va rus komparativistlari to‘g‘risida 

qisqacha ma’lumot beramiz. 

I.G.Gerder

 

(1744–1803)

  shoir  va  yozuvchi,  tarjimon,  qi

­

yosiy  adabiyotshunoslik  borasida  ilk  nazariy  fikrlar  bildirgan 

nemis olimi. O‘zining «Insoniyat tarixi falsafasiga doir g‘oyalar» 

(1784)  asarida  birinchilardan  bo‘lib  barcha  yevropa  xalqlari 

uchun  umumiy  bo‘lgan,  yagona  madaniy  tarixiy  jarayonning 

birligi g‘oyasini ilgari suradi. «Nemis adabiyotidan lavhalar» ki

­

tobidan esa bu fikrni mantiqan davom ettirib, barcha yevropa 

xalqlari uchun umumiy bo‘lgan adabiy hodisalar, an’analar kabi 

masalalarni yoritadi. «Xalq qo‘shiqlari» antologiyasida (1778–

1779)  badiiy  adabiyotda  folklorning  o‘rni  va  yevropa  xalqlari 

uchun mushtarak tomonlari haqida so‘z yuritadi.