Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat

tavhid

, 

munojot

, 

tavsif na’t

, 

me’roj na’t

 kabi boblar 

an’anaviy  bo‘lgani  uchun  umumiylikka  ega.  Qolgan  boblar 

maqsadi, mazmuniga ko‘ra farqlanadi, tafovutlarning yuzaga 

kelishi davrlar o‘tishi bilan ham izohlanadi.

Nizomiy debochasi boblarini bog‘lab turuvchi «ketma-ket

­

lik», Navoiy debochasida «uzviylik» darajasiga ko‘tarilgan va 

---

134

135

kirish  bob  o‘ziga  xos  kompozitsiyaga  aylangan.  Navoiyning 

tafakkur tarzi va tasvir uslubiga xos sistemali yondashuv de

­

bochadagi boblar tartibi va tasvirida aniq namoyon bo‘ladi.

Navoiy tasvir uslubiga muayyan fikrni turlicha poetik ifo-

dalarda tasvirlash – poetik variatsiya hodisasi ham xos. Na

­

voiy  tasviridagi  poetik  variatsiya  tabaqalanish  xususiyatiga 

ham  ega,  ya’ni  ularning  ba’zilari  murakkab  bo‘lsa,  ba’zilari 

sodda xarakter kasb etadi, poetik variatsiyaning xilma-xilligi 

istalgan saviyadagi kitobxonga ijodkor fikrining yetib borishi

­

ga zamin bo‘lgan.