Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat

Paratekst(uallik )

 – epigraf, mavzu, umuman matn atrofi

­

dagi unsurlar bilan bog‘liqligi.

Metatekst

  –  asosiy  matn  yoki  badiiy  kitob  bilan  bog‘liq 

matnlar va kitob (asar)lar aloqasi. Shekspirning «Romeo va Jul-

yetta» asari boshqa shunga o‘xshash asarlar uchun metatekst 

vazifasini bajara oladi.

Gipertekst

  –  birinchi  marta  kompyuter  lingvistikasida 

pay do bo‘lgan. Havolalar orqali katta matnlar yoki havolalar

­

ga o‘tish. 

Arxitekst

 – matnlarning janr jihatdan bog‘liqligi. Tipologik 

o‘xshashliklari va farqlari. 

Imagologiya –

  («image»  –  tasvir)  bir  xalq  adabiyotida 

o‘zga xalqning imidjini yaratish. (Rus nigohida Navoiy ijodi, 

Немсы  глазами  русских).  Baxtin  imogologiyaning  asosla-

rini yaratib, Чужое – свое (O‘zganiki – o‘zimizniki) nazariya-

sini  yaratgan.  «Эстетика  словесного творчества»  kitobida 

ochib berilgan.

Vorislik

 –  an’analarga  sodiq  qolish  (Navoiy  ijodida  antik 

an’analar, Xamsachilik).

Semiotika

 – belgilar haqidagi fan. Adabiyotdagi semioti

­

ka bu adabiyotning barcha unsurlarini mayda detallarigacha 

tahlil  qilish,  umumiy  va  xos  tomonlarini  aniqlash.  I.Steble

­

vaning «Семантика газеля Бабура» kitobi semiotik tahlil na

­

munasidir. Asoschisi Yuriy Lodman (Latviya XX asr). 

Tipologiya – 

genetik  jihatdan  o‘zaro  bog‘lanmagan,  tili, 

tarixi, madaniyati tamomila farq qiladigan xalqlar adabiyotida 

mushtarak jihatlarni aniqlashga yordam beradigan kompara

­

tivistik tushuncha hisoblanadi.