X. S. Xadjayev, sh sh. Fayziyev m. E. Jabbarov. Makroiqtisodiyot

Kalkulyator 

larning narxi (bir 

dona uchun doll.) 

O‘zbekistonda 

talab miqdori 

(ming dona) 

O‘zbekistonda 

taklif miqdori 

(ming dona) 

Janubiy 

Koreyada 

talab 

miqdori 

(ming dona) 

Janubiy 

Koreyada 

taklif miqdori 

(ming dona) 

5 

100 

0 

80 

30 

7 

80 

20 

50 

50 

10 

70 

40 

35 

65 

15 

60 

60 

20 

80 

20 

50 

70 

10 

90 

25 

35 

85 

5 

100 

---

 

 

56

 

 

X.S.Xadjayev, SH.SH.Fayziyev, M.E.Jabbarov  –  MAKROIQTISODIYOT  

 

30 

20 

100 

0 

110 

 

 

---

 

 

57

 

 

X.S.Xadjayev, SH.SH.Fayziyev, M.E.Jabbarov  –  MAKROIQTISODIYOT  

 

M

 

 

 

 

 

 

amlakat  makroiqtisodiy  siyosatini  yuritishda  mamlakatning  boshqa 

mamlakatlar 

bilan 

olib 

boradigan 

savdo 

munosabatlarini 

muvofiqlashtirishga  qaratilgan  chora-tadbirlar  majmuasi  hisoblangan  tashqi  savdo 

siyosati muhim o‘rin egallaydi.  

Tashqi  savdo  siyosati  milliy  iqtisodiyot  ehtiyojlari  uchun  zarur  bo‘lgan 

mahsulotlarni  oqilona  import  siyosati  hisobiga  to‘ldirish  hamda  milliy  iqtisodiyotda 

ortiqcha  bo‘lgan  mahsulotlarni  eksport  qilish  hisobiga  mamlakatning  jahon 

bozoridagi o‘rnini mustahkamlash vazifasini hal etadi. 

Mamlakatlar  tashqi  savdoni  tartibga  solishda  ustun  ravishda  savdoni 

erkinlashtirishga  imkon  beruvchi  iqtisodiy  vositalardan  biri  hisoblangan  importga 

solinadigan  bojxona  bojini  qo‘llaydilar  va  bojxona  bojlari  davlat  g’aznasini 

to‘ldirishga  imkon  beruvchi  fiscal  funktsiyani,  milliy  ishlab  chiqaruvchilarni  xorijiy 

raqobatdan himoyalash funktsiyasini bajaradi. 

Milliy ishlab chiqaruvchilarni xorijiy firmalar raqobatidan himoya qilishning 

muqobil  vositasi  ularga  bevosita  subsidiya  berish  hisoblanadi  va  subsidiyaning 

tariflardan  afzalligi  milliy  ishlab  chiqarishni  o‘sishini  ta’minlaydi,  iste’molning 

mutloq kamayishiga olib kelmaydi. 

Mahsulotlar  eksporti  va  importini  litsenziyalash  hamda  kvotalash  davlatga 

ular  oqimini  qattiq  tartibga  solish,  ba’zi  hollarda  ularni  vaqtincha  chegaralash 

asosida  tashqi  iqtisodiy  taqchillik  o‘sishining  to‘xtatish  orqali  savdo  balansining 

tenglashtirish imkonini beradi. 

Savdo siyosatini amalga oshirishning ko‘rib o‘tilgan usullarining har biri ijobiy 

jihatlari  bilan  birga  salbiy  oqibatlarga  ham  ega.  Mamlakat  iqtisodiyotining 

raqobatbardoshligi darajasi kuchayib borgani sari tashqi savdo erkinlashib boradi.