Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Davlatning ijtimoiy funksiyasi 

shaxsning ijtimoiy himoyalangan-

ligi, moddiy boyliklar yaratishda bevosita ishtirok etishi yoki ishtirok etmasligi-

dan qat’i nazar, jamiyatning barcha a’zolari uchun munosib turmush sharoitini 

ta’minlashga qaratiladi. 

Huquqiy davlatda moddiy boyliklarni ta’minlash ishlab chiqaruvchilar va 

iste’molchilar o‘rtasidagi erkin ekvivalent almashuvdan tashqari ham amalga 

oshiriladi. Davlatning ijtimoiy siyosati, birinchidan, turli obyektiv sabablarga 

ko‘ra to‘laqonli mehnat qila olmaydiganlar (bemorlar, nogironlar, keksalar, ta-

labalar, bolalar) uchun munosib turmush tarzini ta’minlash maqsadida ijtimoiy 

boyliklarni yaratishga qo‘shilgan mehnat ulushidan qat’i nazar uni taqsim-

lashni taqozo etadi. Ikkinchidan, davlat sog‘liqni saqlash, madaniy dam olish, 

maorif, ta’lim, uy-joy qurilishi, transport va aloqaning benuqson ishlashi uchun 

zarur mablag‘lar ajratadi. Aynan shu orqali davlat fuqarolarning sog‘lig‘ini 

saqlash, dam olish, uy-joyli bo‘lish, ta’lim olish, madaniyat yutuqlaridan foy-

dalanishga bo‘lgan huquqlari, ya’ni ijtimoiy huquqlarini lozim darajada ro‘yobga 

chiqarilishini ta’minlaydi. Bunday huquqlardan davlatning barcha fuqarolari 

imkon qadar to‘liq hajmda foydalanishlari kerak. 

Demokratik davlat iqtisodiy jihatdan nochor ahvolda qolgan barcha 

kishilarning aniq ijtimoiy himoya qilinishini kafolatlaydi va mamlakat butun 

aholisining ijtimoiy ehtiyojlariga ajratiladigan mablag‘larni muttasil ko‘paytirib 

boradi. Moddiy va ma’naviy boyliklarni yaratuvchilar erkinlik hamda iqtisodiy 

mustaqillikka ega bo‘lsalargina, davlat mamlakat aholisiga nisbatan adolatli 

ijtimoiy siyosat o‘tkazishga qodir bo‘ladi. 

3.