www.ziyouz.com
кутубхонаси
2
axloqning ibodatdan afzalroq ekanligi, go'zal axloqiy sifatlargina insonni baland rutbaga ko'tarish
mumkinligi singari o'rinlar mantiqan asosli va tushunarli bitilgan. Kitobda Alloh elchisining:
"Amallarning qiymati niyatlarga bog'liqdir", — degan hadisdan kelib chiqadigan ma'no yuzasidan
bildirilgan mulohazalar g'oyat qimmatlidir. Niyatning amaldan avval kelishi va yaxshi niyatning ezgu
amaldek xayrli ekanligi haqidagi qanoat sobir bir mo'min, komil bir inson shaxsiyati shaklianishida
muhim ahamiyat kasb etadi.
Insonni haqiqat manzillariga etaklashda ilmning katta ahamiyatga egaligi kitobda juda ishonarli
ko’rsatilgan. Ilmsiz aqlning insonni halokatga yetaklashi mumkinligi borasidagi fikrlar kishiga kuchli
ta’sir ko'rsatadi. Rasulullohning: "Hikmat mo'minning yo'qotganidir. Uni qaerdan topsa, oladi", —
degan hadisi zamiridagi teran ma'no risolada yaxshi ochilgan. U bolalarni ilm olishga undaydigan
tarzda yozilganligi bilan diqqatga molikdir.
Kitobda inson kamolotining ruhoniy jihatlarigagina to'xtalib qolinmay, inson turmushining maishiy
jihatlarini tashkil etishga doir sog'liqni saqlash, xotirjamlikka erishish, oilani boshqarish, ota-ona
haqqini ado etish, sarf-xarajatlar, ehson, isrofgarchilik, idora bobida bildirilgan fikrlar ham amaliy
salmog'i va mantiqiy asoslari bilan diqqatni tortadi. Ayniqsa, Alloh ota-onaga osiy bo'lgan bandaning
ibodatini qabul qilmasligi borasidagi haqiqatlar kishiga kuchli ta'sir ko'rsatadi. Binobarin, yoshlar
ma'naviyatini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Kitobdagi nasihatlar orasidagi haqiqatni
anglash, uni bilish uchun nafsni yengish kerakligi borasidagi o'gitlar, ayniqsa, ta'sirli bayon etilgan.
Jangdan qaytayotgan Rasululloh (s.a.v.) tomonidan aytilgan: "Biz kichik jihoddan katta jihodga
qaytyapmiz", — fikrining sharhi o'quvchiga kuchli ta'sir ko'rsatishi, shubhasizdir. Payg'ambarimiz
mushriklarga qarshi urushni katta jihod deganlaridagi teran ma'no bolalar tomonidan anglab
olinadigan tarzda bitilgan. Chindan ham odamning nafsi eng qattol dushmandan ham xavfliroq va
yovuzroqdir. Dushmanni tashqaridan emas, o'zidan izlamagan va unga qarshi tinimsiz jang qilmagan
odamning komil inson bo'lishi mumkin emas. Insoniy komillik yo'li odamning o’z nafsiga qarshi olib
borgan urush yo'lidir. Chunki dushman bilan har zamonda jang qilinsa, nafs bilan tunu kun olishish
lozim bo'ladi.
Xullas, kitob o'zbek o'quvchilarining qo'liga yetib borsa, ko'ngillariga ham ko'chib o'tishiga ishonch
bor. Chunki u juda ta'sirli va kishini o'ziga rom qilar darajada o'qishli qilib yozilgan. Inshaalloh, ushbu
kitob bilan o'quvchi ko'ngli orasidagi masofa qisqa, ularning bir-biriga yaqinlashuvi tez va doimiy
bo'lgay!
Pedagogika fanlari doktori, professor
Do'stlaringiz bilan baham: |