КОНВЕРСИВНАЯ ИНТЕРПРЕТАЦИЯ В ПЕРЕВОДЕ ПОЭЗИИ
Аннотация
В статье дается краткая информация об конверсивной интерпретации и обсуждается ее роль в поэтическом переводе.
Здесь также исследуется важность конверсивной интерпретации в сохранении основных аспектов поэтического
произведения, таких как ритм, тон, содержание, звуки речи, их акустические свойства, пауза и сочетание звуков.
Прагматический и когнитивный подход к переводу основан на способности переводчика эффективно использовать
переводческие трансформации.
Ключевые слова:
конверсность, взаимосвязанное противоречие, модуляция, стратегия перевода, неявное значение,
трансформация перевода, когнитивно-прагматический подход, лингвокультурный барьер, оппозиция.
ШЕЪРИЙ ТАРЖИМАДА КОНВЕРСИВ ТАЛҚИН
Аннотация
Мақолада конверсивлик ҳодисаси ҳақида қисқа маълумот берилиб, унинг шеърий таржимада тутган ўрни ҳақида фикр
юритилган. Шеърий асарнинг асосий жиҳатлари ритм, оҳанг, қофия, мазмун жиҳати, нутқ товушлари, уларнинг акустик
хусусияти, пауза, товушларнинг тартибли бирикуви ва уларнинг сўзнинг асосий маъносига қўшилиб қўшимча маъно
бериш каби ўзига хос хусусиятларини таржимада сақлашда таржима кўчимларидан бири бўлган конверсивлик
ҳодисасининг аҳамияти таҳлил қилинган. Таржимага прагматик ва когнитив ёндошган ижодкорнинг таржима
кўчимларидан ўрни билан самарали фойдалана олиши асосланган.
Калит сўзлар:
конверсивлик, ўзаро алоқадор қарама-қаршилик, модуляция, таржима стратегияси, имплицит маъно,
таржима кўчими, когнитив ва прагматик ёндошув, лингвомаданий тўсиқ, оппозиция.
Кириш.
Конверсивлик ҳодисаси ўзаро алоқадор
қарама-қарши жуфт сўзлар ёрдамида бир воқеа ҳодисани
турли иштирокчилар нуқтаи назаридан келиб чиқиб
талқин қилиниши билан ўзига хослик касб этади.
Масалан, бирор киши бирор нарсани сотиб олар экан,
албатта, иккинчи томонда сотадиган кишининг бўлиши
талаб этилади. Бирор аёл бирор кишининг рафиқаси
(хотини) сифатида тавсифланар экан, бошқа бир киши
унинг хўжайини (эри) бўлишлиги аниқ.
Конверсивлик (conversness) тушунчасини фанга
Ж.Лайонз (1963) киритган экан, Ф.Палмер (1976) ўз
тадқиқотида бу ҳодисани ўзаро алоқадор қарама-
қаршилик (relational opposition) сифатида тавсифлайди.
Конверсивлик
ҳодисасининг
таржима
назариясида
аҳамияти
шундан иборатки,
ғарб таржимашунос
олимларидан Ж.Винай ва Ж.Дарбелнатлар (1958/1995)
ушбу ҳодисага таржиманинг модуляция усулларидан бири
сифатида
қараса,
А.Честерман
(1997)
эса
уни
таржиманинг семантик стратегияларидан бири сифатида
талқин қилган.
Конверсивларга Т.С.Элиотнинг Ash-Wednesday
шеъридан олинган Wavering between the profit and the loss
сатрида учраган profit ва loss сўзларини мисол сифатида
келтириб ўтишимиз ҳам мумкин [6]. Зеро, ҳар иккала
profit ва loss сўзлари шоир ҳаётидаги алғов-далғовликни
ифодаласада, ушбу сўзларнинг конверсивлик хусусияти
бизга доим ҳаётнинг бошқа бир нуқтасида шоирга
яхшилик қилган ёки зарар келтирган кишиларнинг
мавжудлигини ёдимизга солаверади.
Do'stlaringiz bilan baham: |