Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги

Генетика фанининг вазифаси.
Генетика фани биологиянинг бир 
қатор назарий ва амалий муаммоларини ҳал этади. Унинг ҳал қилиши 
лозим бўлган назарий муаммолари қуйидагилар: 

ирсиятнинг моддий асослари – хромосомалар, генлар, ДНК ва РНК 
молекулаларининг структура ва функциясини текшириш; 

организмлар белги ва хусусиятларининг келгуси авлодларга 
берилиш ва ривожланиш қонуниятларини аниқлаш; 

турли физик ва кимёвий омиллар таъсирида организмларда ирсий 
ўзгарувчанликнинг пайдо бўлиш қонуниятларини очиш; 

---

7 

ирсий ўзгарувчанликнинг организмлар эволюциясидаги аҳамияти-
ни тадқиқ этиш. 
Генетика фани назарий қонуниятларга асосланиб, қуйидаги катта 
аҳамиятга эга бўлган амалий муаммоларни ҳам ҳал этади: 

маданий ўсимликларнинг янги навлари, хонакилаштирилган 
ҳайвонларнинг янги зотлари, фойдали микроорганизмларнинг янги 
штаммларини яратишнинг самарали методларини ишлаб чиқиш; 

одамларда турли ирсий касалликларнинг пайдо бўлишини ўрганиш, 
уларнинг олдини олиш ва даволашнинг самарали методларини 
яратиш; 

экологик муҳит шароитини соғломлаштириш, унинг ирсиятга 
салбий таъсир этувчи омилларидан организмлар генофондини
 
асраб 
қолишнинг генетик методларини яратиш. 
Генетиканинг тадқиқот методлари.
Ҳозирги замон генетика фани ирсият ва ўзгарувчанликни 
тирикликнинг турли тузилма даражасида яъни молекула, хромосома, 
ҳужайра, организм ва популяция ҳолатида тадқиқ қилади. Қайд этилган 
вазифаларни ечишда генетика фани бир қатор методлардан фойдаланади. 
Булар қаторига дурагайлаш, цитогенетик, молекуляр генетик, онтогенетик, 
популяцион – статистик, генетик инженерия ва бошқа методлар киради. 
1.
 
Дурагайлаш
орқали генетик таҳлил қилиш методининг моҳияти – 
чатиштириш натижасида олинган дурагай авлодларида ота-она белгила-
рининг ирсийланишини ўрганиш ва унинг қонуниятларини очишдан 
иборат. Бу метод генетиканинг асосий энг муҳим методи ҳисобланади.