Сигирларнинг сут махсулдорлигига озиқлантиришни таъсири

Tajribadagi sigirlar sutini issiqlikga bardoshlik ko’rsatkichlari. 

Tajriba davomidagi 

kun 

Guruhlar bo’yicha sutning issiqlikka bardoshligi, % 

I 

II 

III 

0 

72 

72 

72 

15 

75 

75 

80 

30 

75 

80 

80 

45 

72 

80 

80 

60 

75 

80 

80 

75 

75 

80 

80 

90 

75 

80 

80 

 

  Sutning  isiqlikka  bardoshlik  ko’rsatkichi  alkogol  namunasi  orqali  aniqlangan. 

Tajribani  boshlang’ich  davrida  issiqlikga  bardoshlik  72  %  spirtli  konsentrasiyada 

bo’lgan, keyinchalik bu ko’rsatkich 80 % ni tashkil etgan.  

Rasionda  A  vitamin  miqdorini  me’yordan  10-25  %  oshirish,  kazein  oqsilini 

fraksiyali  tarkibini  mutadillashtirgan.  Bu  o’z  navbatida  sutning  issiqlikga  bardoshlik 

ko’rsatkichini yaxshilagan.  

90  kun  davom  etgan  tajribada  sutni  sotishdan  olingan  foyda  1-guruhda  –  7,087 

ming  rub,  2  –  guruhda    -    7,321  va  3-guruhda  –  7,  503  ming  rubni  tashkil  etgan.  Bu 

foyda juda ko’pni tashkil etish mumkin. 

 

Sh.Amirov  (2003)    va  boshqalar  olib  borgan  tajribalarida  sog’in  sigirlarni 

oziqlantirish darajasining sutini texnologik xususiyatlariga ta’sirini o’rganganlar.  

Tajriba  guruhiga  qizil  Eston  va  Litva  qizil  zotiga  mansub  sigirlar,  Do’stlik  va 

F.Qosimova  nomli  shirkat  xo’jaligining  podasi  nazorat  guruhi  qilib  olingan.    Tajriba 

---

52 

 

guruhidagi  sigirlar  alohida  ratsionda  boqilib,  nazorat  guruhidagi  sigirlar  esa  xo’jalik 

sharoitida  oziqlantirilgan.  Laktasiya  davomida  tajriba  guruhidagi  sigirlar  3135,5, 

nazorat guruhidagilar esa 2750,4-3217,5 oz. birligi istemol qilgan. 

F.Qosimova  nomli  va  do’stlik  xo’jaliklari  sigirlarning  suti  tarkibidagi  yog’  va 

oqsili  tajriba  guruhidagi  sigirlariga  nisbatan  0,10-0,11  %  va  0,12-0,13  %  kamligi 

kuzatilgan.  Shunday  qilib,  sigirlarni  zootexnika  me’yorida  oziqlantirish,  nafaqat 

sutining miqdori, tarkibi ,balkim texnologik xususiyatlariga ham ijobiy ta’sir qiladi. 

Sh.Amirov  va  Karimovlar  (1993)  o’z  tajribalarigda  podani  tuldiradigan  turli 

genotipli  urg’ochi  tanalarni  turli  darajada    o’stirishni  sut  mahsuldorligiga  ta’sirini 

o’rganganlar.