Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

НАЗОРАТ САВОЛЛАРИ 
1. Тарбиячи ва унинг жамиятда тутган ўрнини қандай тушунасиз?
2. Тарбиячи - мураббий тўғрисида мутаффакирларимизнинг қарашларини 
ёритиб беринг.
3. Тарбиячи шахсига қандай талаблар қўйилган?

---

42 
4. Мактабгача таълим муассасалари ходимларини касбий малакасини 
тушунтириб беринг. 
 
 
 
 
 
Режа: 
1. Мактабгача ёшдаги бола шахсининг ривожланиши.
2. Мактабгача ёшдаги бола шахси ривожланишига таъсир этувчи омиллар.
3. Ривожланишнинг ёш ва узига хос хусусиятлари. 
Таянч тушунчалар: бола, мактабгача ёшдаги бола, ривожланиш, 
мактабгача ёшдаги боланинг ривожланиши, омиллар, мактабгача ёшдаги 
боланинг ривожланишига таъсир этувчи омиллар, ёш, хусусиятлари. 
“Шахс” 
тушунчаси инсонга тааллуқли бўлиб, психологик жиҳатдан 
тараққий этган, шахсий хусусиятлари ва хатти- ҳаракатлари билан бошқалардан 
ажралиб турувчи, муайян хулқ-атвор ва дунёқарашга эга бўлган жамиятнинг 
аъзосини ифодалашга хизмат килади. Индивид шахс бўлиши учун психик 
жиҳатдан ривожланиши, ўзини яхлит инсон сифатида хис этиши, ўз 
хусусиятлари ва сифатлари билан бошқалардан фарқ қилмоғи керак. Кадрлар 
тайёрлаш миллий моделида шахс кадрлар тайёрлаш тизимининг бош субъекти 
ва объекти, таълим соҳасидаги хизматларининг истеъмолчиси ва уларни амалга 
оширувчи сифатида таърифланади.
Мактабгача ёшдаги бола шахсининг ривожланиши 
Малакали кадрлар тайёрлаш соҳасидаги давлат сиёсати шахсни 
интеллектуал ва маънавий-ахлохий жиҳатдан тарбиялаш, унинг ҳар томонлама 
ривожланган шахс сифатида намоён бўлишига эришишни назарда тутади. 
Мазкур ижтимоий талабнинг амалга оширилиши ҳар бир фуқаронинг билим 
олиш, ижодий қобилиятини намоён этиш, интеллектуал жиҳатдан 
ривожланиши ҳамда муайян касб йўналиши бўйича меҳнат қилиш ҳуқуқини 
кафолатлайди.
Индивиднинг ижтимоий мавжудот сифатида шахсга айланиши учун 
ижтимоий муҳит шароитлари ва тарбия керак бўлади. Ана шулар таъсирида 
индивид инсон сифатида ривожланиб боради ва шахсга айланади.
Ривожланиш шахснинг физиологик ва интеллектуал ўсишида намоён 
бўладиган миқдор ва сифат ўзгаришлар моҳиятини ифода этувчи мураккаб 
жараёндир. Моҳиятан ривожланиш оддийдан мураккабга, қуйидан юқорига, 
эски сифатлардан янги ҳолатларга ўтиш, янгиланиш, янгининг пайдо бўлиши,