Ozbekiston respublikasi oliy va

O'rganish
jarayonining
bosqichlari
Tushuncha
shakllanishining
psixologik
bosqichlari
0 ‘rganilayotgan 
tushunchaning aniq 
modeli
1.  Parallel to 'g 'ri 
chiziqlar 
tushunchasiga 
mos  keluvchi 
misollarni  kundalik 
hayotimizdan  olish
Sezish va idrok 
qilish
Chizg'ichning ikki 
q irg ‘og‘idagi chiziqlar. 
Doskaning qarama-qarshi 
tomonlaridagi  chiziqlar
2.  Anashu
tushunchani
ifodalovchi  asosiy
va a:;osiy
bo'lmagan
xossalarini
aniqlash
Idrok qilishdan 
tasaw urga o'tish
1) T o ‘g ‘ri chiziqlarning gorizontal 
joylashishi  (asosiy  bo'lmagan  xossa)
2)  Bu to 'g 'ri chiziqlar
o'zaro bir  xil  uzoqlikda joylashgan 
(asosiy xossa)
3) T o‘g ‘ri chiziqlar  um um iy  nuqtaga 
ega emas  (asosiy  xossa)
4) T o 'g 'ri  chiziqtarni ikki  tomonga 
cheksiz davom ettirish mumkin 
(asosiy  bo'lmagan  xossa)
:t.  Agar  mavjud 
lio'lsa,  bu 
tushunchaning 
muhirn  holatlari 
ham  qaraladi
Ustm a-ust tushuvchi 
to 'g 'ri  chiziqlar  ham  bir-biridan  bir  xil 
masofada joylashgan  bo'ladi  (masofa 
qiymati  0  ga teng)
4  Parallel
'.o '/iriin g
m a/m uni
Parallel  so'zi  grekcha 
/рзгз/e /o s
  so'z bo'lib,  yonma-yon 
boruvchi  deaptrt m a ’werw-bildiradi-  -
N  A lixo n o v  
17 
f

---

5.  Parallel  to ‘g‘ri 
chiziqlar
tushunchasining 
asosiy xossasini 
ajratish va uni 
ta’riflash
Tasawurdan 
tushunchani hosil 
qilishga o'tish
1)  Bir-biridan  bir  xil  uzoqlikdagi 
masofada turuvchi to 'g 'ri chiziqlar jufti 
parallel  to 'g 'ri chiziqlar  deyiladi  (aniq 
bo'lmagan ta’rif,  chunki biror 
burchakning tomonlari  ham  shu 
burchak bissektrisasiga nisbatan  bir 
xil  uzoqlikda joylashgan
bo'ladi)
2)  Parallel  to 'g 'ri  chiziqlar  umumiy 
nuqtaga ega bo'lmaydi  (to'la 
bo'lmagan ta ’rif,  chunki, 
kesishmaydigan to 'g 'ri  chiziqlar 
umurpiy  nuqtaga ega bo'lmaydi).
3) Ta’rif.  Bir  tekislikda yotib umumiy 
nuqtaga ega bo'lmagan yoki  ustma- 
ust tushuvchi  ikki to ‘g‘ri  chiziq  parallel 
to 'g 'ri chiziqlar  deyiladi.
6.  Parallel  to 'g 'ri 
chiziqlar
tushunchasini aniq
misollarda
ko'rsatish
Tushunchaning 
hosil  bo'lishi
1)  0 ‘qituvchi sinf xonasining o'zaro 
parallel  bo'lgan  qirralarni  ko'rsatadi.
A'\
7.  Parrallel  to 'g 'ri 
chiziqlarni simvolik 
belgilash
Tushunchani
o'zlashtirish
2)  Kubning m odelini  ko'rsatib,  uning 
mos  qirralaridan  o'zaro ayqash bo'lgan 
to 'g 'ri  chiziqlarni  ko'rsatadi. Agar 
bizga ^ v a  ^ to 'g 'r i chiziqlar  berilgan 
bo'lib,  ular  o'zaro parallel  bo'lsa,  uni 
biz