Toshkent moliya instituti korxonalarni rivojlantirish strategiyasi

3.  Mahsulot ishlab chiqarish xarajatlari rentabelligi (Rix),  
 
 
 
 
yoki 
 
 
 
Bu erda: YAF – yalpi foyda; 
 
SF – sof foyda; 
 
MIT – mahsulot ishlab chiqarish tannarxi.  
4. Aktivlar rentabelligi. (Ra): 
 
 
 
u erda: SF – sof foyda; 
 
 JAyk – korxona jami aktivlarining o‘rtacha yillik  
 
 qiymati. 
Agar  rentabellik  koeffitsientlari  nolda  kichik  bo‘lsa  korxona  zarar  bilan  ishlayotgan 
deb hisoblanadi 
Kxm = 
(P1 + Dzk2) - A1 
A2 
МИТ
ЯФ
Р
их

МИТ
СФ
Р
их

ЖAйк
СФ
Р
а


---

 
89 
Agar 0.05 dan kichik bo‘lsa past rentabellik deb hisoblanadi. 
5.  Xususiy  va  qarzga  olingan  mablag‘lar  nisbati  koeffitsienti  (K
xq
)    (joriy  moliyaviy 
mustaqillik  koeffitsienti)  ularning  shakllanish  manbalarini  inobatga  olgan  holda,  pul 
mablag‘lari  bilan  ta’minlanganlik  darajasini  aniqlaydi.  U  quyidagi  formula  asosida 
hisoblanadi: 
 
Kxq = 
P1 
P2 - DO 
 
Bu erda: 
P
1
  –  xususiy  mablag‘lar  manbalari  (Nizom  jamg‘armasi,  qo‘shilgan  kapital, 
taqsimlanmagan foyda va hokazo). 
DO– uzoq muddatli qarz va kreditlar,buxgalteriya balansining 490 satri  
Agar  xususiy  va  qarzga  olingan  mablag‘lar  nisbati  koeffitsientining  qiymati  yil 
oxirida    birdan  kichik  bo‘lsa,  korxonada  moliyaviy  xavf  xatar  (risk)  mavjudliging  alomati 
bo‘ladi.  Xususiy  va  qarzga  olingan  mablag‘lar  nisbati  koeffitsientining  kamayishi 
korxonaning moliyaviy xatarini ortishini bildiradi.