Microsoft Word автонинг умумий тузилиши lotin охири doc

5.4. Tormoz tizimi 
Avtomobilning o‘z harakati davomida, vaziyatga qarab, sekinlatish 
yoki to‘xtatish zaruriyati tug‘iladi. Agar dvigatelni yetakchi sildirak-
lardan ajratib qo‘yilsa, avtomobil o‘zining inersiyasi o‘z hisobiga hara-
katini davom ettiradi. Avtomobilning harakatlanishiga qarshilik 

---

 107
kuchlarining hisobiga (yo‘lning, havoning qarshilik kuchlari, 
transmissiyadagi ishqalanish kuchi va x.z.) avtomobilning tezligi pasayib 
boradi va nihoyat avtomobil to‘xtaydi. Bu holda to‘xtash yo‘li katta 
bo‘ladi. To‘xtash yo‘lini qisartirish uchun qo‘shimcha tormoz kuchidan 
foydalaniladi. Tormoz kuchi g‘ildirak bilan yo‘l orasida hosil bo‘ladi.  
Tormoz tizimi harakatlanayotgan avtomobil tezligini kamaytirish, 
to‘xtatish va to‘xtab turgan avtomobilni o‘z joyida ushlab turish uchun 
xizmat qiladi.
Zamonaviy yengil avtomobillarga quyidagi tormoz tizimlari 
qo‘llaniladi: 
¾ ishchi tormoz; 
¾ to‘xtab turish tormoz tizimi.