fazilatdir, buning qadriga yetmaslik esa illatdir.
8. Tashqarida bo‘ron uvvillaydi, shamolda chayqalgan daraxtlar vahimali shovillaydi. Qo’shma gapning turini
ko’rsating.____________________
9. Kampirning ko‘zlari allanechuk olayib ketdi, yuzining suyakka yopishgan chandir terisi oqardi. Nechta grammatik asosga
ega?_________________________________
10. Qismlar o‘rtasida zidlash munosabati bo‘lmagan qo‘shma gap qaysi javobda berilgan? \\\***/// Ot tunda kerak, aql esa kunda
kerak.
11. Tongdayoq yog’a boshlagan yomg'irning tinganiga ancha bo‘ldi-yu, osmon pardasi ochilmadi. Ushbu gapni qaysi vosita
bog’lagan?_______________________________
12. Omon laganning tagini non surkab yalab turganda, ko‘cha-ko‘yni to‘ldirib, ayqirib-chaqirib besh kishi kirib keldi. Ushbu gap
tuzilishiga ko’ra turi?_________________________
13. Yaxshidan bog' qoladi, yomondan esa dog' qoladi. Qo’shma gapning turi?___________________________
14. Quyida berilgan qo'shma gap qismlari orasida qanday munosabat ifodalangan?
Mashhur qora qashqa ayg'irining chilvirini xirmondagi bolalarga tutqazdi-da, dabdurustdan chollar bilan gaplashib turgan Komilaga
yuzlandi. ________________________ Yomg'ir tindi-yu, shamol to‘xtamadi. ________________
15. Quyidagi gap qo‘shma gaplarning qaysi turiga mansub? Rejadagi zarur ishlarni amalga oshirishga vaqt yetkaza olmayapman, sen bo‘lsa
faqat dam olaylik deysan. ______________________ Qor yog'di – don yog'di._____________
16. Qo'shma gaplardagi shart munosabati qanday gaplar bilan ifodalanishi mumkin? (Misol bilan isbotlang)
1) bog'lovchisiz; 2) bog'langan ; 3)ergashgan qo'shma gaplar _________________________________________
______________________________________________________________________________________________
17. Ushbu gap ergash gapning qaysi turiga mansub? Amr qildimki, vazirlar ushbu to‘rt sifatga ega bo‘lgan kishilardan bo‘lishi lozim.
__________________________________
Ayrim shunday ishyoqmas odamlar bo’ladiki, ularning hech qachon biri ikki bolmaydi. ________________________
Bu shunday bir daraki, Rahimxon qirq ming askari bilan kelib yo'l topolmay ketgan. ___________________
Ayrim kishilar borki, onasini unutadi gapi qanday ergash gapli qo‘shma gap? ____________________________
18. Bog'lovchi vositalardan qaysi biri ergashgan qo'shma gaplarda hokim gap tarkibida keladi?
1.________________________________________2.___________________________
19. Bog'lovchi vositalardan qaysi biri ergashgan qo'shma gaplarda ergash gap tarkibida keladi?
1._______________________________________ 2._____________________________3.________________________
4.___________________________________
19. Berilgan gap ergashgan qo'shma gapning qaysi turiga mansub? 1. Ona biladiki, endi har nahor Butun Vatan bo'ylab to'lishar bahor.
______________________2. Berilgan qo'shma gapning turini aniqlang. Kimda-kim uni ko‘rishga jur’at qilar ekan, uning kallasini
oldiraman. (ertakdan) __________________________3.Masalaning mohiyati shu ekanki, bosh vrach
qabulxonasiga kichkina telefonogramma tushibdi. ____________________4.Birinchi qaldirg‘och parvozini ko‘rgan odam qanday sevinsa,
Avaz ham bundan shunday quvonadi. ____________________5.Biz istar edikki, yana go‘zal hayotimizni aks ettiradigan rasmlar
chizsangiz. 6.________________________ Bolaga e’tibor bermasangiz, uning tarbiyasi buzilishi mumkin. ______________________7.
Abror bildiki, oson yo'l bilan maqsadga erishilmaydi._______________________
8. Bu shunday bir daraki, Rahimxon qirq ming askari bilan kelib yo'l topolmay ketgan. ______________________________
9. Bu suvni ichgandan so‘ng kim yolg‘on gapirsa, qulog‘i o‘sib ketarmish. _______________________10. Dutor chalib o‘tirsam, tori
uzilib ketdi. ____________________
20. Eng muhimi, mustaqillik tufayli odamlarimizning dunyoqarashi va tafakkuri, ma’naviy qiyofasi o‘zgardi, jamiyatimizda ahillik,
muruvvat, mehr-oqibat, tinchlik va osoyishtalik qaror topdi. Ushbu gapda vergulning qo'yilish sabablari qaysi javobda to'g'ri izohlangan? 1)
gapda kirish so'z ishtirok etganligi uchun; 2) gapda ajratilgan bo'lak mavjudligi uchun; 2)
so'z-gapdan keyin kelgan bo'laklar bo'lgani uchun; 3) uyushiq bo'laklar ishtirok etgani uchun; 4) sodda gaplar bog'lovchisiz bog'langani
uchun; 5) bog'langan qo'shma gaplar bo'lgani uchun ______________________________
21. Kimning ichi nog’ora singari bo’sh bo‘lsa, uning behuda so'zlari atrofdagilarning miyasini egovlaydi. Ushbu gapning sxemasini
ko’rsating._______________________________
22. Ergash gapli qo'shma gaplarning qaysi turida bosh gapning kesimi har doim ot-kesim bilan ifodalanadi? ______________________
23. Ergash gapni bosh gapga biriktiruvchi vositalar qaysilar?
1.______________________________________________2.__________________________________________
3.______________________________________________4.___________________________________________
5._______________________________________________
23. Ergashdan qo'shma gaplarda ergash gapni bosh gapga bog'lash uchun xizmat qiladigan vositalar ning qaysilari bosh gap tarkibida
bo'ladi? 1) chunki;2) shuning uchun; 3) go'yo, 4) negaki; 5) -ki; 6) toki _______________________
24.shu sababli bog’lovchi vosita qaysi gap tarkibida keladi?___________________________
Do'stlaringiz bilan baham: |