Патологик

 

---

142 
Гемотрансфузиялардаги иммунологик мос келмаслиги 
Бу ҳолат қуйилаёттан қоннинг ҳамма қисмлари мос келмаслигидан пайдо бўлиши 
мумкин. Аммо амалий тиббиётда эритроцитлар билан алоқадор бўлган иммунолотик мос 
келмаслик катта аҳамиятта эга. Тахмин қилинишича, эритроцитларда 70 изоантигенлар 
мавжуддир. 
Иммунологик мос келмаслик эхтимоллиги кўп миқдорда ва қайта-қайта қон 
қуйилтанда ва гемодиализларда ортиб кетади. 
Иммунологик мос келмасликнинт асосида юборилаёттан эритроцитлар 
изоантигенлари билан реципиент қони зардобидаги изоантителоларнинт ўзаро таъсири 
(
донор қонини АВО сиетемаси ва реципиентларни 
β
α
,
изоантителолари) ётади. 
Клиник жихатдан бу ходиса гемотрансфузион шок ва гемолитик реакция шаклида 
намоён бўлади ва ўртача 1630 қон қуйилганда 1 марта учрайди. 
Транснлантантни хўжайин организмига қарши реакцияси 
 
Иммунологик жихатдан қон яратувчи ва лимфоид тўқималарни трансплантация 
қилиш, тери, буйрақ бошқа орган ва тўқималарни транс-плантациясидан бутунлай 
фарқ қилиши аниқланган. 
Олиб ўтказилган органлар реципиентнинт иммун жавобини рағбат-лантиради, 
ўзи эса инертлигича қолади. 
Қон яратувчи ва лимфоид тўқималар иммун компетент ҳужайраларни 
сақлайдилар ва шу туфайли улар икки хил таъсир кўрсатадилар: улар бир томондан 
реципиент иммун жавобини рағбатлантиради ва иккинчи томондан ўзлари 
реципиентга қарши фаол иммунологик реакция қилишга (иммун атрессияси) қодир. 
7.4. 
ТИББИЁТ НАЗАРИЯСИ ВА АМОЛИЁТИДА ИММУНОЛОГИК 
ЕТИШМОВЧИЛИКНИ АҲАМИЯТИ 
Иммунитетнинт ҳужайра ва гуморал факторлари алохида шикастланган хар 
хил беморларни ўрганиш иммунитетнинт Т ва В-системалари мавжудлиги хақидаги 
назарий маълумотларни амалда тасдиқланишига олиб келди. Турли патологик 
жараёнлар, ҳолатлар ва касалликларда бу системаларни ҳар бирининт аҳамияти 
аниқлантан. Масалан, иммунитетнинт Т-системаси ортанизмни вируслардан химоя 
қилишда, шунингдек тўқималарни ажратиб юборишда, аутоиммун жараёнларни 
назорат қилишда ва ўсмага қарши иммунитетда етакчи аҳамиятта эта. 
Иммунитетнинт Б-системаси ортанизмни бактериал инфекдиялардан ҳимоя 
қилишда ва тез кечар аллергик реакцияларнинт ривожланиш механизмларида етакчи 
аҳамиятта эта. 
Иммун системасининт ҳар хил касалликларини патогенетик даволаш йўллари 
иммунологик: етишмовчиликли беморларда ҳар хил иммунотерапия усуллари 
таъсирини аниқлашдан сўнтгина мумкин бўлади. 

---

143