Q u sm o n o V, U. J o ‘rayev, N. N o r q u L o V о ‘zbekiston tarixi

Ilm-fan 
diniy  aqidalarga  so ‘zsiz  ito a t  etish
talablarining  kuchayishi  ilm -fan  ravnaqiga  salbiy  ta ’sir  etdi. 
Shunga  qaramasdan,  ilm  ahllarining 
ijodi  batam om   to ‘xtab 
qolmadi.  M ahm ud  ibn  Valining  1636-yilda  yozilgan  „Bahr  ul- 
asror“  („Sirlar  dengizi“)  asarida  sam arqandlik  va  buxorolik  20 
nafar  olim   haqida  m a’lum otlar  berilgan.  XVII  asrning  taniqli 
olim i,  M ir  Arab  m adrasasi  m udarrisi  M u h am m ad   S h arif 
Buxoriy  (1609—1697)  falsafa,  tasavvuf,  tarix,  fiqh,  tilshu- 
noslik,  astronomiya  sohasida  20  dan  ortiq  asarlar  yozgan.  Uning 
„Xoqonga  foydali  m aslahatlar“  kitobida  shariat  qonun-qoida- 
lari,  ijtim oiy  hayot  va  axloqiy  m uam m olarga  oid  m a ’lu ­
m otlar,  hukm dorlar  t o ‘g ‘risida  qiziqarli  lavhalar  o ‘z  ifodasini 
topgan.
Subhonqulixon  davrida  tibbiyot  ilmi  rivojlandi.  Uning  ta- 
shabbusi  bilan  Buxoroda  „Dor  ush-shifo“  qurilib,  bem orlam i 
davolash  ishi  yo‘lga  qo‘yilgan,  tibbiyotga  ixtisoslashgan  madrasa 
qurilib,  shifokorlar  tayyorlangan.  Subhonqulixonning  tibbiyotga 
oid  kitoblar  jamlangan  nodir  kutubxonasi  bo ‘lgan.  U   „Subhoniy 
tibbiyoti  bo‘yicha  davolash“  va  astronomiyaga  oid  „Baxtli  soatni 
aniqlashda  oy  manzillarining  mohiyati“  nomli  kitoblar  yozgan.