Ўзбекистон республикаси вазирлар махкамаси тошкент ислом университети “фикх, иктисод ва таббиий фанлар” факультети

Таянч иборалар 
 Технология, ишлаб чиқаришни технологик тайёрлаш, технологиялар 
таснифи, ишлаб чиқаришни ташкилий-технологик тайёрлаш, технологиклик, 
технологик ҳужжатларнинг ягона тизими, ишлаб чиқариш даражаси, илм 
истеъмоли, сармоя истеъмоли, энергия истеъмоли, энергия таъминоти, 
чиқиндисиз технологиялар. 
 
Қисқача хулосалар 
 Фан-техника 
тараққиётининг ҳозирги босқичи кўпроқ меҳнат 
ашёларини механик ишлаб чиқишдан материя ҳаракатларининг турли-туман 
мураккаб шакллари, айниқса жисмоний, кимёвий, биологик жараёнлардан 

---

223 
мажмуавий фойдаланишга ўтиш билан боғлиқ технологик инқилоб билан 
изоҳланади. Шунинг учун тубдан янги технологияларни ўзлаштириш 
меҳнатнинг янги воситалари ва ашёларидан фойдаланишнинг бир вақтда 
оқибат ва шарт-шароити бўлади.
Фан-техника 
инқилобининг 
оммавий 
саноат 
технологияси 
пленарлидир. Унинг ёрдамида интеграл схемалар таркибидаги мантиқий ва 
эслаб қолувчи – магнитли, оптик, акустик, қаттиқ жисмли қурилмалар учун 
кўп сонли транзисторлар ҳамда турли жисмоний сигналлар учун датчиклар 
ишлаб 
чиқарилади. 
Физик-кимёвий 
жараёнлар 
(фотолитография, 
плёнкаларни олиш ва ҳоказо) механик ишлаб чиқишнинг ўрнини босади. 
Қуйидагилар 
ресурслардан 
фойдаланишнинг 
асосий 
шартлари 
ҳисобланади: илмий ёндашувларни қўллаш, кўлам самарасини амалга 
ошириш мақсадида ишлаб чиқарилаётган маҳсулотлар ва ишлаб чиқариш 
воситаларини 
унификациялаш, 
ишлаб 
чиқарилаётган 
маҳсулот, 
технологиялар, ишлаб чиқариш объектларининг рақобатбардошлигини 
ошириш. 
 
Назорат саволлари 
 1. 
ИЧТТКИ 
ва 
ишлаб 
чиқаришни 
технологик 
тайёрлаш 
харажатларининг нисбати қандай? 
2. Замонавий технологик инқилобнинг асосий белгилари қандай? 
3. Технологияларни таснифлаш қандай белгилар бўйича амалга 
оширилади? 
4. Ташкилий-технологик тайёрлаш (ИЧТТТ) нинг вазифаларини айтиб 
беринг. 

---

224 
5. ИЧТТТ қандай босқичлардан иборат? 
6. 
Ташкилий-технологик 
даража 
(ИЧТТД)нинг 
моҳияти 
ва 
хусусиятлари ниадан иборат? 
7. ИЧТТД қандай параметрлар билан ифодаланади? 
8. Инвестицион фаолият инновациондан қандай фарқланади? 
9. ИЧТТТда қандай иқтисодий масалаларни ҳал қилиш зарур? 
10. ИЧТТТсамарадорлиги қандай кўрсаткичлар билан ифодаланади? 
11. ИЧТТТ харажатлари қандай турларга бўлинади? 
12. Деталларни ишлаб чиқаришнинг танглик дастури қандай мақсадлар 
учун белгиланади?