Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov



Download 20,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/679
Sana31.12.2021
Hajmi20,47 Mb.
#271115
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   679
Bog'liq
umumiy pedagogika

davrida  (milodan oldingi 3-2 ming yilliklar) vujudga kelgan.  Hind olimi 

Bal  Gangadhar  Tilan  «Oriylarning vatani Arktika  «Vedalarda»  nomli 

kitobi  qadimgi  adabiy  yodgorliklar  boimish  «Vedalar»ni  o‘rganish 

asosida oriylaming hind madaniyatiga tamal  toshini qo‘ygan «Vedalar» 

insoniyat  tarixidagi  muallifi  boimagan  birinchi  kitoblardan  ekanligini 

ta’kidlaydi.  «Vedalar»  olis  o ‘tmishda  ulug‘  kishilarga  «G‘oyibdan 

ingan» va oradan minglab yillar o ‘tgach,  avliyo  Vyasadeva (Vedavyasa) 

tomonidan 

to ‘plangan 

muqaddas 

bitiklar 

bo ‘lib, 

«Rigveda», 

«Samaveda»,  «Yajurveda»,  «Atxaraveda» kabi  to ‘rtkitobdan iborat.

Dravid  -   oriylar  davrida  taiim-tarbiya  qanday  boiishi  kerakligi 

borasida  ancha  barqaror  tasawurlar  shakllangan  boiib,  inson  o‘z 

tabaqasining munosib a’zosi bo‘lishi  uchun o‘zining ma’naviy, aqliy va 

jismoniy xususiyatlarini  rivojlantirishi kerak, degan g‘oyaga asoslangan 

edi.  Brahmanlarda  aql-idrok,  kshatriylarda  kuch  va  mardlik, 



vayshilarda  mehnatsevarlik  va  sabr-toqat,  shudralar  va  itoatkorlik 

yetakchi fazilatlar sanalgan.  Faqat oliy  tabaqalargina shu davrga kelib 

shakllangan  ideal  tarbiyaga  da’vo  qila  olgan.  Tarbiya  aqliy  rivojlanish 



(tiniq fikr va mulohazali xulq\ ma’naviyat  (o ‘z-o ‘zini anglash, jismoniy 

kamolot 

(chiniqish,  o ‘z  tanasini  boshqarish),  tabiatga,  go‘zallikka 

muhabbat, o‘zini tuta bilish va bosiqlikni shakllantirislini ko‘zda tutgan.



120


Chunonchi,  «Bxagavata-purana»  asarida  avatar  -   Xudoning  inson 

suratidagi  tajassumi  deb  hisoblangan  ilohiy  Krlshnaning  tarbiya 

namunalari 

batafsil 

tasvirlangan.  Shoh  va  cho4pon  Krishna  o4z 

tengdoshlari  bilan  birga  ynab  va  mehnat  qilib  ulg6ayadi.  Keyin 

qarindoshlari  uni  donishmand 

brahmanga  shogirdlikka 

berishadi. 

Krishna  do‘stlari  bilan  birga  uning  qo4lida  ikki  oydan  ziyodroq  vaqt 

ichida  «Vedarar»ni  qunt  bilan  rganadi  xilma-xil  ta’limotlar  va 

san’atlar bilimdoni bo6lib, donishlik kasb etadi.

Miloddan awalgi birinchi ming yillikda yaratilgan «Bxagavat Gita»

—  «Xudo  qo6shig4i»  asari  muqaddas  kitob  va  ayni  paytda  o6quv 

qo6llanmasi  ham  bo6lgan.  Unda  ta’lim-tarbiya  yo6llari  ko6rsatilgan. 

«Bxagavat  Gita»  dono  ustozning  shogird  bilan  suhbati 

shaklida 

ypzilgan.  Ustoz  siymosida  ilohiy  bilim  timsoli  Yaratuvchi  Krishna 

berilib,  shogirdi  sifatida  besh  aka-ukaning  kenjasi  shahzoda  Arjuna 

tasvirlanadi.  Suhbat  davomida  Arjuna  hayotda  uchraydigan  chigal 

holatlarga,  murakkab  savollarga  Krishnadan  izoh  izlaydi  va  topadi. 

Krishnaning javoblari Arjunaning bilimini har gal yangi, yanada yuqori- 

pog6onaga  ko6taradi.  Bilim  olish  jarayonida  dastlab  murabbiy  yangi 

bilimlami bayon etadi, keyin tahlilga o6tadi,  mavhum tushunchalar aniq 

misoilar orqali ochib beriladi. Krishna Arjunaning oldiga turli masalalar 

qo6yadi,  ulami  shogirdida  haqiqatni  mustaqil  izlashga  ishtiyoq 

uyg6otadigan  tarzda  tahlil  qiladi,  bilim  olish  usullarini  o6rgatadi,  uni 

jaholat bilan kurashishga chorlaydi.

Ushbu  qarashga  muvofiq  bilish  kechimi  besh  bosqichdan  iborat 

bo6ladi.  Birinchi  bosqich  kitobiy  bilimlarni  o ‘zlashtirish  boiib,  yuzaki 




Download 20,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   679




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish