Majol i s un-Nafoi s (II - qism)
Alisher Navoiy
109
library.ziyonet.uz/
adabiyotda misra’ yo baytni bir-biridan xabarsiz ikki shoir tomonidan yaratilib qolish
hodisasini anglatadi. Kichik Mirzoning bu ruboiysi Jomiy she’ri bilan tavorud voqe’
boʻlganini Navoiy koʻrsatib oʻtadi.
27. Sulton Badiuzzamon Mirzo — qarang: shu kitob, 253-bet, 112 izoh.
28. Tarj.: Ey oy [yuzli goʻzalim], gul yuzingsiz yuragim loladek qon bogʻladi. Jigar ham
hajring gʻamidin pora-pora boʻldi,
29..Shoh Gʻarib Mirzo—Husayn Boyqaroning oʻgʻli. Bobur yozadi: «...bukri edi.
Agarchi hay’ati yomon edi, tab’i xoʻb edi. Agarchi badani notavon edi, kalomi margʻub
edi. «Gʻaribiy» taxallus qilur edi, devon ham tartib qilib edi, turkiy va forsiy she’r aytur
edi». Husayn Boyqaro Hirotdan biror yoqqa otlansa, hukmronlikni Shoh Gʻarib Mirzoga
qoldirar ekan. Navoiy «Farhod va Shirin» oxirida Shoh Gʻarib Mnrzoga alohida bob
ajratadi. Unda shahzodaning yaxshi fazilatlarini, ilm-fan, ma’rifatga tashnaligini
ta’riflaydi va mamlakat hamda xalq taqdiriga aloqador shaxs sifatida diniy bilimlarni
(fiqh, hadis va tafsirni), hikmatni, ayniqsa, tarixni oʻrganishni nasihat qiladi.
Faxriy Hirotiy yozishicha, hirotlik bir shoir «Gʻaribiy» taxallusini olganda Husayn
Boyqaro oʻgʻlining xotiri uchun uning taxallusini «Majlisiy»ga oʻzgartirgan ekan.
Navoiy Shoh Gʻarib Mirzo vafotiga har bandi 6 baytdan iborat 5 bandli (60 misra’)
tarkibband marsiya yozgan. Unda marhumning kamtar va shirinsoʻz inson, adolatli va
lutf marhamatli shahzoda, zakovatli shoir boʻlgani qayd etiladi. Bu marsiya birinchn
marta 1971 yilda (Adabiy meros, 2) H.Sulaymonov tomonidan nashr etildi.
30. Tarj.: Doʻstlar, goho mozorim tomon kelib turing; Menga fotixa oʻqish oʻrniga
yorimning duoi jonini qiling.
31. Faridun Husayn Mirzo — Husayn Boyqaroning oʻgʻli. Bu shahzoda haqida Bobur
yozadi: «Yoyni yaxshi tortib, oʻqni yaxshn otar edi. Kamon guruhasin derlarkim, qirq
botmon ekandur. Oʻzi xili mardona edi, vale feruzjang emas edi. Har yerdakim, urushti,
magʻlub boʻldi». Faridun Husayn Mirzo Shayboniyxongʻa qarshi janglardan birida halok
boʻlgan.
32. Tarj.: Garchi sening koʻzingda meni jafo ezib yuborgan esa-da azbaroi xudo vafo
yoʻlidan bir qilcha chetga chiqqanim yoʻq.
33. Muhammad Husayn Mirzo — Husayn Boyqaroning oʻgʻli. Faridun Husayn Mirzo
bilan bir tugʻishgan. Onalari oʻzbeklardan Minglibiy ogʻacha edi. Boburga qarshi
fitnalarda, janglarda qatnashgan. Lekin Bobur qoʻliga tushganda, qonidan kechib, ozod
qilib yuboradi. Keyin u Shayboniyxondan panoh topib, Bobur haqida gʻiybatlar qilib
Do'stlaringiz bilan baham: |