Referat mavzu: Inson salomatligi va uning muhofazasi

 

Salomatlikka nojo'ya ta'sir etuvchi ijtimoiy-iktisodiy sharoitlar 

Dunyo  miqyosida  ijtimoiy,  iqtisodiy  va  atrof-muhit  manbalari  barobar 

taqsimlanmagan  joylarda  (bu  borada  barcha  zamonaviy  industrial  jamiyatlar 

alohida o'ringa ega) moddiy ahvoli noma'qul yoki manbacharga erishishi qiyin 

kishilar  kasalliklar  yoki  nohushliklarning  asosiy  zarbasiga  uchraydilar. 

Kambag'allar  kasallik,  nogironlik  va  erta  o'lim  borasvda  boyroq  kishilarga 

qaraganda  chalinuvchan.  Salomatlik  masalalaridagi  bunday  tengsizliklarning 

oldini  olish  ijtimoiy  adolatning  asosiy  talabidir.  Kambag'al  va  moddiy  holati 

yaxshi  kishilar  salomatligi  masalalari  bo'yicha  amaldagi  bu  bo'linish  vaqt 

o'tishi bilan sanoati rivojlangan mamlakatlar o'rtasida o'zgaradi. Bu salomatlik 

masalalaridagi  tengsizliklar  ilojsiz,  doimiy  emasligini  ko'rsatadi.  Salomatlik 

masalalaridagi tengsizlik-larning ko'pgina sabablari davlat siyosati yordamida 

o'zgaradi. 

Ishsizlik  kambag'allikning  bosh  sababi.  O'z  o'rnida  kambag'allik 

odamlarning  yaxshi  uy-joy  va  sog'lom  oziq  kabi  asosiy  hayot  ehtiyojlariga 

erishishiga ta'sir etadi va stressning bosh sababchisi hisoblanadi. Kambag'allik 

salomatlik  uchun  muhim  bo'lgan  jamiyat  hayotida  qatnashish  va  ijtimoiy 

munosabatlarni  rivojlantirishga  to'sik  bo'lishi  mumkin:  har  kimga  ham 

jamiyatning muhabbati, qo'llashi va o'zaro aloqasi zarur. Bunday aloqalarning 

yetishmasligi  ruhiy  va  jismoniy  salomatlikka  ta'sir  qiladi  va  turmush  sifatini 

pasaytiradi. 

---

Salomatlik  tushunchasiga,  shuningdek,  ba'zan  kishilarning  individual 

darajadagi  salomatlik  masalalarida  tashvishlanishi  va  omma  darajasidagi 

salomatlik  masalalarida  ehtiyoj  sifatida  tan  olishlarga  nisbatan  qarama-qarshi 

qarashlar  ham  ta'sir  etadi.  Bizning  salomatligimizga  ta'sir  etuvchi  omillar 

qayerda 

joylashganligini 

tushunishimizda 

alohida 

kishilar 

nazorati 

(mikromuhit) va bizning nazoratimizdan tashqari (makromuhit) ekanligi adash 

fikr bo'lishi mumkin. 

Ba'zan  kasallikning  sabablarini  tushunish  tibbiy  tashxis  doirasidan 

tashkari  bo'lishi  mumkin.  Sanoati  rivojlangan  mamlakatlarda  yoshlar 

salomatligiga  ishsizlmk  qanday  ta'sir  qilayotganligini  qisqacha  o'rganish  bu 

holatni tasdiklamoqsa.