Quloq tomoq

BURUNDAN QON KETISHI
Yuqori nafas yo‘llari a’zolari kasalliklariga qaraganda 
ko‘proq kuzatiladi. Unga mahalliy va umumiy kasalliklar 
sabab bo‘lishi mumkin.

---

87
Burundan qon ketishining sabablari
Old quruq riniti 
Subatrofik rinit 
Jarrohlik jarohati (rinoplastika, 
elektrokauterizatsiya  va  boshqalar) 
Burun jarohati 
Atrofik rinit 
Qonab turadigan burun poliрi
 MAHALLIY 
UMUMIY
Giрertoniya kasalligi 
Griрp  
Jigar  sirrozi 
Xavfli o‘sma 
Homiladorlik 
Angionefros, ateroskleroz 
Tug‘ma yurak porogi 
Giрoxrom anemiya 
Gemofiliya, trombositopenik  pur  
-pura
Ba’zida qon ketish sababini aniqlab bo‘lmaydi. Bemorni 
tekshirish jarayonida qon ketishining sababi aniqlanadi, 
qon yo‘qotish darajasi, kasallikning umumiy belgisi aniqla-
nadi. Bu dalillar keyinchalik kechiktirib bo‘lmas tadbirlar 
chora sini, bemorni gospitalizatsiya qilish masalasini va 
maxsus yordam ko‘rsatish kerakligini belgilab beradi.
Ko‘pincha burundan qon ketishi burun to‘sig‘ining 
oldingi quyi qismida sodir bo‘ladi. Uni maxsus asboblarsiz 
ham ko‘rsa bo‘ladi. Bu sohadan qon yo‘qotish bemorning 
hayotiga xavf solmaydi.
Burun bo‘shlig‘ining boshqa qismlaridan qon ketishi 
og‘irroq kechib, qon ketayotgan joyni aniqlash qiyinroq 
bo‘ladi.
Qon ketish joyini aniqlashning qiyinligi shundaki, qon 
me’da-ichak, o‘pkadan ketayotgan bo‘lib u burunga tush-
gan bo‘lishi mumkin.
Mazkur a’zolardan qon ketishining belgisi qusganda 
to‘q rangli massaning kelishi yoki yo‘talganda ko‘piklangan 
qonning ajralishi bilan kuzatiladi.
Yana shuni unutmaslik kerakki, bundagi belgi burun-
ning orqa qismidan kelayotgan qonni yutishdan dalolat 
berishi ham mumkin.

---

88
37-rasm. Burun old tamponadasi.
Qon ketishining davomiyligi turlicha bo‘ladi. Ko‘pin-
cha qon halqumning orqa devoridan oqib, yutiladi va qu-
sish paydo bo‘ladi. Bemorning umumiy ahvoli yomonla-
shadi, kuchsizlanib rangi oqaradi, taxikardiya kuzatiladi, 
puls sekinlashadi, gemoglobin miqdori kamayadi, arterial 
bosim pasayadi, odamni sovuq ter bosadi. Ketgan qon 
miqdoriga qarab qon ketishi quyidagilarga bo‘linadi:
1. Yengil qon ketishi – agar qon qisqa muddat ichida 
tomchilab ketsa;
2. O‘rtacha og‘irlikdagi qon ketishi – 200 ml gacha qon 
yo‘qotganda;
3. Og‘ir qon ketishi – 200 ml dan ortiq qon yo‘qotgan-
da.