Асосий қисмда барча муҳим қоидалар акс эттирилиши керак.
Реферат асосий қисмининг матни тўпланган материалнинг
тегишлича тақсимланиши билан масалаларга ва кичик масалаларга
(бандларга) бўлиниши зарур.
*
Ҳар қандай масала, кичик масала (банд)нинг ажратилиши, умуман
рефератнинг тузилмага солиниши қуйидагича алгоритм бўйича
бажарилиши лозим:
вазифа
ишлаб чиқилиши
хулоса.
5. Тўпланган материалнинг бир тизимга
солиниши ва рефератнинг ёзилиши
28
Баён қилиш шакли – референтнинг танлаши бўйича: конспектли, парчали,
таҳлилий бўлади.
Материал қуруқ баён қилиб берилмаслиги керак. Тегишли
хулосаларга, шу жумладан матн билан чамбарчас боғланадиган статистик
материалга эга таҳлил зарур.
Кенг ҳажмдаги статистик маълумотларни жадвалларга йиғиш мақсадга
мувофиқ. Статистик маълумотлар асосида у ёки бошқа ижтимоий-
иқтисодий ҳодисалар ва жараёнларни анча яққол тасаввур этиш ва
ривожланиш динамикасида акс эттиришга имкон берадиган диаграммалар,
графикларни қуриш мумкин.
Рефератда келтириладиган барча жадваллар, диаграммалар,
графиклар, схемалар сарлавҳаланиши ва рақамланиши керак. Статистик
маълумотлар олинган манбаларнинг сарлавҳалари кўрсатилгани ҳолда
қайд қилиниши лозим.
Матнда бериладиган барча рақамли материалнинг тегишли
манбалари кўрсатилиши керак.
Шунингдек, бошқа муаллифлар асарларидан олинган матндан
кўчирмалар, фикрлар, қоидалар, хулосалар сўзма-сўз кўчириб олинганида
ҳам албатта сатр остида қайдлар берилиши зарур.
*
Мунозарали масалалар бўйича ҳар хил нуқтаи назарларнинг таҳлили,
қўшиладиган ёки ўзининг позициясининг далилланиши ҳам рефератнинг
афзаллиги ҳисобланади.
Рефератнинг хулосаси референт танланган мавзуни ўрганиш
натижасида қилган аниқ ифодаланган хулосаларни, шунингдек ҳал
*
Реферат матнидаги клишеланган иборалар ва сўз
бирикмалари
«Ишда …. Тизим кўриб чиқилади…»
(Муаллифнинг Ф.И.Ои.) «……….» асарида … берилган.
«Киришда кўрсатилишича, ..»
«Муаллифнинг ҳисоблашича, …»
Муаллиф шунга асосланадики, ….
Шу билан бирга у … шундай деб ҳисоблайди.
«1-бобда … масаласи ёритилади»
«2-бобда … тадқиқ қилинади»
« … ҳақида гапирганда, муаллиф … деб таъкидлайди»
«Ишда, шунингдек … га эътибор қаратилади»
«Шундай қилиб, муаллиф… деган хулосага келади»
« 3-бобда… тадқиқ қилинади, … кўриб чиқилади»
«… зарурлиги белгиланади»
«Хулосада муаллиф: «…» деб ёзади.
29
этилмай қолган ва кейинчалик ишлаб чиқишни талаб қиладиган
масалаларни ўз ичига олади.
Do'stlaringiz bilan baham: |