Fiziologiyasi va gigiyenasi

7.  6. Tayanch-harakat a’zolarining gigiyenasi
Qadd-u  qomat  va  uning  kamchiliklari. 
Har  bir  odam  o 'z   ta- 
nasini  odatlangan  holatda  erkin  tutishi  qad-qomat  deviladi.  Qad- 
qomat shakllanishida, ayniqsa,  umurtqa p og‘onasining, ko'krak qa- 
fasi,  qo'l  va  ovoqlar  suyaklari  hamda  tana  muskul lari ning  rivojla- 
nishi  muhim  ahamiyatga  ega.  Odam  qad-qomatining  to 'g 'ri  b o 'li­
shi muskullar tonusiga.  asab tizimining holatiga,  havoti  mobaynida 
gavdasini tutishiga, jism oniy mashq bilan shug'ullanish darajasiga, 
turli  kasalliklarga  chalinuvchanligiga  bog'liq.  Anatomik  nuqtayi 
nazardan,  m o'tadil  qad-qomat  deyilganda.  umurtqa  pog'onasi  bir 
m e’yorda  to'lqinsim on,  bosh  va  bo'yining  tanaga  nisbatan  to 'g 'ri 
va  tik.  ikkala  yelka  va  ikkala  ko'krak  bir  tekislikda.  qorin  bir  oz 
ichga  tortilgan,  ko'krak  qafasi  bir  oz  qorindan  oldinga  chiqib  tur- 
gan,  oyoqlari  tik  va  to 'g 'ri  holatda  bo'lib,  ularni  juftlashtirganda 
tovonlar,  tizzalar  bir-biriga  tegib  turadigan  holat  tushuniladi.
Qad-qomatning  n o to 'g ’ri  shakllanishi  bir  necha  xil  bo'ladi: 
cho'zilgan.  egilgan,  kifotik,  lordotik  va  skolitik  qad-qomat.  Egil- 
gan qad-qomatli  odamlar tik turganda, boshi  bir oz oldinga egilgan, 
yelkalari  oldinga  osilgan.  ko’krak  qafasi  botiqroq.  qorin  oldinga 
chiqqan  bo'ladi.  Bunday  holat  skelet  muskullari  ayniqsa,  gavda- 
ning orqa qismidagi  muskullar vaxshi rivojlanmaganligi va kuchsiz 
bo'lishi  tufayli  yuzaga  keladi.