Fiziologiyasi va gigiyenasi

  Tik turish  tiplari:
a)  m o 'tad il  qomat;  b)  egik  qom at  ;  d)  kifotonik  qomat;  e)  kekkaygan 
qomat:  f)  lardotik  qomat;  g)  skolioz  qomat.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Qomat,  odatda,  tadqiqot  ishlari  olib  boriladigan  ko'rsatkichlar 
qatoriga  kirmaydi.  Yoshlikdanoq  u  shakllanishni  boshlaydi  va 
hayot  davomida  o'zgarib  turadi.  Asosan.  qomatning  shakllanishi 
6 -7  yoshda  yuz  beradi  va  uning  shakllanishida  gavda  muskullari- 
ning  rivojlanishi  katta  aham iyatga  ega  bo'ladi.  Bu  muskullarning 
kuchlanishi,  qomatni  shakllantiradi  va  o 'sh a  holatda  ushlab  tura­
di,  ularning kamayishi  esa  uning  buzilishiga  olib  keladi.  Bolalarda 
gavda  muskullari  hali  zaif rivojlanganligi  sababli,  ularning  qomati 
chidamsiz  bo'ladi.
Qomatni  shakllantirish  o'quvchilarni  jism oniy  jihatdan  tar- 
biyalashning  asosiy  vazifalaridan  biridir.  Bu  yerda  bosh  mezon 
bo'lib  bir  tekisda  mashqlar  bajarish  va  barcha  guruh  muskullarini 
gormonik  rivojlantirishdan  iboratdir.  18  yoshga  yetganda  qomat 
stabillashadi  va  bundan  keyin  uni  tuzatish  juda  qiyin  bo'ladi.
Qomatning  buzilishiga  nimalar  olib  keladi?  Voyaga  vetganlar- 
ga  nisbatan  bolalarda  tanani  tik  turganda  yoki  o'tirganda  normal 
yoki  bir xil  holatda  uzoq  muddat  saqlab  turish juda  qiyin.  Ular tez 
charchab  tana  holatini  n o to 'g 'ri  holatga  o'zgartiradi,  bu  esa  av- 
val  qomatning  buzilishiga  olib  kelsa.  so'ngra  yelka  muskullarini 
bo'shashiga va o'sayotgan umurtqa pog'onasini  qiyshayishiga olib 
keladi.  Shu  sababli jism oniy  mashqlar.  harakatli  o'yinlar,  sayr  qi­
lish, xuddi to 'g 'ri yig'ilgan mebel  singari  turli muskul faoliyatining 
navbatlashuvchi qomatni buzilishining oldini oladi.  Bolalarga o g 'ir 
vuk ko'tarishga ijozat bermaslik kerak,  portfelga kitob solib  qo'lda 
ko'tarib  yurish  ham  umurtqa  pog’onasini  qiyshayib  qolishiga,  olib 
kelishi  mumkin.
O ’quvchilarga  daftar  va  kitoblarni  yelkaga  osiladigan  ranslar- 
da olib yurish maqsadga  muvofiqdir.  Bolalarga juda yumshoq yoki 
yotgan paytda buklanib tushib ketadigan krovatlarda uxlash tavsiya 
qilinmaydi.
Dars  va  ovqatlanish  uchun  o'tirganda  bolalarning  to 'g 'ri  o'ti- 
rishiga  e'tibor  berish  kerak.  Buni  esa  qachonki  o'tiradigan  stul  va 
stol  bolaning  bo'y  va tana  proporsiyasiga to 'g 'ri  keladigan  bo'lsa- 
gina  ta'm inlash  mumkin.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---