Книга узб испр! gjck!indd

Ishtirokchilarning javoblari flipchartda qayd etiladi.
Ehtimol bo’lgan javob variantlari:
-virsular;
-parolni buzishlari va pochtaga kirishlari mumkin;
-sahifaning buzilishi;
-aldab pul oladilar;
-virtual o’yinlarga jalb qiladi;
-turli shubhali guruhlarga kiritadilar;
-firibgarlar shaxsiy ma’lumotlarni so’raydilar;
-shaxsiy ma’lumotni bilib, insonga qarshi qo’llanadilar.

---

112
Biz virtual olamda axborot bilan ishlaymiz. U qanday ko’rinishda bo’lishi 
ahamiyatsiz – matn, foto yoki video. Esimizda bo’lgani kabi, turli xil fokuslar 
yordamida - manipulyatsiya, tashviqot, feyklar, «nafrat nutqi» - odam 
yoki virtual olamning «aholisi» deb atalmish - foydalanuvchiga ta’sir qilish 
mumkin. Va biz bilganimizdek, har doim ham yaxshi niyat bilan emas. Mana 
shu sabablarga ko’ra, virtual xavfsizlik qoidalari muhim.
Bizning akkauntimiz, ma’lum bir tarmoqdagi sahifamizni himoya qilish orqali, 
aslida virtual egizagimiz, biz o’zimizni himoya qilamiz. Chunki bizning shartli 
virtual «avatarimiz» - bu bizning o’zimiz. Biz sahifani o’chirib tashlashimiz 
mumkin, ammo Internet maydonida bir qator xatolarga yo’l qo’ygan bo’lsak, 
ularning oqibatlari bizga real dunyoda ham ta’sir qilishi mumkin. Oddiy 
misol: siz messenjerda, virtual dunyoda yozishmalarda sinfdoshlaringiz 
bilan janjallashgansiz. Ehtimol, buning sababi ham virtual olamdan bo’lgan 
- post, fotosurat, izoh. Ammo ertalab siz universitetda yoki maktabda 
darslarga kelasiz va hech kim siz bilan gaplashmaydi, salomlashish uchun qo’l 
bermaydi, murojaat va so’rovlarga javob bermaydi. Siz u erda virtual dunyoda 
janjallashdingiz, lekin aslida bu erda yolg’iz qoldingiz.
   МP 2
Ishtirokchilarning bilimlarini tekshirarkan, trener, ishtirokchilarning 
o’zlari foydalanadigan, biladigan Internet xavfsizligi qoidalari bilan 
o’rtoqlashishga taklif qiladi.