Iqtisodiyotda axborot-kommunikatsion texnologiyalar va tizimlar

2. Buxgalteriya hisobida avtomatlashtirilgan axborot texnologiyalari. 
Buxgalteriya  vazifalarni  yechishni  avtomatlashtirgan  axborot  texnologiyalari 
asosida  tashkil  qilish  deganda  buxgalteriya  hujjatlarni  tuzish  paytida  birlamchi 
ma‘lumotlarni yozishdan boshlab yakuniy moliyaviy hisobotni tuzish bilan yakunlovchi 
operatsiyalarning  yigindisidir.  Hozirgi  bosqichda  temir  yo‘l  transportida  buxgalteriya 
vazifalarni axborot texnologiyasi asosida markazlashtirilgan holda olib boriladi. 
Axborot  to'plamlarning  har  xil  turlari  hisob  vazifalarni  ishlab  chiqarishga  asos 
bo'ladi.  1  chi  turdagi  birlamchi  hujjatlarni  yig'ish  va  ro'yxatga  olish  bosqich  bilan 
bog'liq.  Chunki  mahalliy  kompyuterdan  foydalanishda  ularni  mashina  bilan 
shakllantirish  imkoniyati  paydo  bo'ladi  va  ushbu  hujjatlarni  yaratish  jarayeni 
avtomatlashtiriladi. 
2  chi  turdagi  axborot  to'plamlari  o'zgaruvchan  axborotlarning  fayllari,  massivlar  va 
shaxsiy  kompyuter  xotirasidagi  shartli  doimiy  axborotlar  bazasi.  Shartli-doimiy 
axborotlar  fayllari  loyihasini  tadbiq  etishda  bir  marta  bazaga  kiritiladi,  ko'p  marta 
foydalaniladi  va  ularga  muayyan  ravishda  kuzatishlar  kiritiladi.  Bularga  har  xil 
ma‘lumotnomalar,  asosiy  vositalar  hisobi  bo'yicha  varaqlar,  xodimlarning  shaxsiy 
varaqlari  va  h.k.  Markazlashtirilgan  ishlab  chiqarish  sharoitlarida  texnologik 
jarayenining barcha operatsiyalari hisobi tomonidan uning ish joyidan bajarilayetgandan 
mazmuni  bir  o'z  o'zgaradi.  Barcha  operatsiyalarni  bajarish  jarayenida  o'sha  vaqtning 
o'zida monitorda ko'rsatib beriladi . 
 Avtomatlashtirish  ish  joyini  tashkil  etish  sharoitlarda  ma‘lumotlarni  ishlash  va 
qayta  ishlash  texnologik  jarayenida  quyidagi  asosiy  operatsiyalar  qo'llaniladi: 
I.  Avtomatlashtirish  ish  joyilarda  boshqa  mutaxassislarning  kelib  tushgan  boshlang'ich 
ma‘lumotlarni kiritish 3 turga bo'linadi: 
1.Aloqa kanallari bo'yicha; 
2. Bevosita klaviatura orqali 
3. Boshlang'ich mashina tashig'ichlarda tayyorlash va qaydetish; 
II.  Dialog  rejimida  yeki  berilgan  qidiruv  tanlov  bo'yicha  yakuniy  ko'rsatkichlarni 
chiqarish. 
III.  Mashinogrammalarni  avtomatlashtirilgan  holda  ishlab  chiqarish  va 
foydalanuvchilarqa usatish. 

---