O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Mustaqil ta‟lim mavzulari 

1. Umumiy vaziyatdagi tekislik. 

2. Xususiy vaziyatdagi tekislik. 

3. Tekislikning izlari. 

Glossariy 

Termin 

Terminology 

O‟zbek tilidagi sharhi 

tekislik 

 

tekislik 

cheksiz 

sirt 

yuzasiga  va  o‘zining 

hamma  tomonlarga  bir 

xil 

yo‘nalishga 

ega 

shakl..  Geometrik  shakl 

(uchburchak, 

to‘rtburchak,  aylana  va 

h.k.)lar  oddiy  tekislik 

hisoblanadi 

tekislikning izlari  

 

Tekislikning 

proek-

tsiyalar  tekisligi  bilan 

kesishgan chizig‘i  

Tekislikning  h  (h

1

va  h

2

)  

gorizontali  

 

shu  tekislikka  tegishli  va 

gorizontal  proek-tsiyalar 

tekisligiga parallel to‘g‘ri 

chiziq 

tekislikning  eng  katta 

og’ma chizig’i 

 

shu  tekislikka  tegishli  va 

frontal, 

gorizontal 

va 

profil 

chiziqlarga 

perpendikulyar  bo‘lgan 

to‘g‘ri chiziqlar 

umumiy 

vaziyatdagi 

tekislik 

 

Barcha 

proektsiyalar 

tekisligiga 

og‘ma 

---

holatdagi tekislik 

sath (urovnya) tekislik 

 

proektsiyalar 

tekisligi-

ning 

biriga 

perpendi-

kulyar – proektsiyalovchi 

tekislik,  bir  vaqtda  ikkita 

proektsiyalar  tekisligiga 

perpedi-kulyar, 

ya‘ni 

uchinchi 

proektsiyalar 

tekisligiga parallel 

 

Keyslar banki 

Keys 1. ABC (A(20,50,80); B(60,40,20); C(100,50,70)) tekislik koordinatalari 

bilan berilgan. SHu tekislikning eng katta og‘ma chizig‘ini aniqlang va shu tekislikka 

tegishli bo‘lgan to‘g‘ri chiziqqa parallel chiziq o‘tkazing.  

Keysni bajarish bosqchilari va topshiriqlar: 

•  Keysdagi muammoni keltirib chiqargan asosiy sabablarni belgilang (individual 

va kichik guruhda). 

•  Tekislikni quring, eng katta og‘ma chizig‘ini aniqlang (individual holda). 

 

Nazorat savollari

 

1.  Tekislik necha xil usulda beriladi? 

2.  Tekislikning eng katta og‘ma chizig‘i deb nimaga aytiladi? 

3.  Tekislikning bosh chiziqlari deb nimaga aytiladi?  

4.  Nima uchun tekislikning bosh maxsus chiziqlari aniqlanadi? 

5.  Proektsiyalovchi tekislik deb nimaga aytiladi? 

6.  Umumiy vaziyatdagi tekislik deb nimaga aytiladi? 

7.  Xususiy vaziyatdagi tekislik deb nimaga aytiladi? 

8.  Umumiy va xususiy vaziyatdagi tekislikni bir –biri bilan taqqoslang. 

9.  Xususiya  vaziyatdagi  to‘g‘ri  chiziq  bilan tekislikni  bir  – biri  bilan taqqoslang  va 

umumiy tomonlarini aytib bering. 

10.  Gorizontal  proektsiyalar  tekisligiga  parallel  bo‘lgan  tekislik  qanday  vaziyatdagi 

tekislik hisoblanadi?