Z. T. M s h m o V a

4.6.  « 0 ‘qituvchi  —  o ‘quvchi»  sikli
«Bola» mashqi.  Mashq maqsadi:  o‘qituvchilarda bolalarga 
nisbatan  hissiy  ijobiy  munosabatni  shakllantirish.  Guruh  ish- 
tirokchilari  aylana  bo‘lib  o ‘tiradilar  va  navbat  bilan  «bola» 
so‘ziga  (boshlang‘ich  sinf  o ‘quvchisi)  ta’rif  beradilar.  Ta’rif: 
«Bola bu»  so‘zlari bilan boshlanishi  kerak.  Har bir ishtirokchi 
ta’rifni  o ‘ziga  yoqqan  so‘zlar  bilan  tugatishi  mumkin.
101

---

Psixolog  muhokamada  ko‘proq  ijobiy  ta’riflarga  e’tibor 
beradi.
«Uchrashuv»  mashqi.  Mashq  maqsadi:  o ‘qituvchilarda 
bolalik xotiralarini faollashtirish, hissiy idrokni taraqqiy ettirish, 
«bolalik  kompleksini»  shakllantirish.  Guruhiy  mashg‘ulotni 
tashkil  qilish  mediativ  seans  turi  bo'yicha  amalga  oshiriladi. 
0 ‘qituvchilar o‘z joylariga qulay joylashib oladilar.  Ular yarim 
aylana  shaklida joylashadilar,  psixolog  ular  oldida  tik  turadi. 
« 0 ‘zingizni  erkin,  bo‘sh  his  qiling,  bir  necha  daqiqa  tinch 
nafas  oling».  Psixologik  so'z  bilan  ta’riflang,  obraz  va  kartin- 
kalami  qayta esga tushirish  so‘raladi.
Keyin  psixolog  quyidagi  so‘zlarni  aytadi:  "Tasavvur 
qiling,  o ‘z  uyingizdasiz.  Odatda,  dam  oladigan,  shinam, 
o ‘zingizni yaxshi his qiladigan joyda o ‘tiribsiz.  Siz uchun m u­
him bo‘lgan  uchrashuvga  ichdan  tayyorlanyapsiz.  Siz  diqqa- 
tingizni  bir  joyga  to'plab,  o ‘zingizga  e ’tiborlisiz.  Endi  siz 
fikran  o ‘mingizdan  turib  eshikka  tomon  yo‘l  olasiz.  Eshikni 
ochib  zinalardan  sekin  tushasiz.  So‘ng  ko‘chaga  —  yozgi 
quyoshli  kundagi  yorug‘likka  otlanasiz.  K o‘chada  sizning 
oldingizdan  bola  chiqib  qoldi.  U  sizga  borgan  sayin  yaqin- 
lashmoqda,  yaxshilab  qarasangiz  —  bu  bola  boshlang‘ich 
sinfda  o ‘qigan  vaqtdagi  sizning  o ‘zingiz.  Unga  to ‘liqroq 
qarashga  harakat  qiling.  Unga  siz  uchun  muhim  b o ‘lgan 
savollami  bering,  undan javobni  eshitishga  harakat  qiling.
Shundan  so‘ng  asta-sekin  qayriling  va  o ‘z  xonangizga 
shoshmasdan qayting».  Umumiy muhokama quyidagi tayanch 
savollar  asosida  o‘tkaziladi.
«Bolalikdagi  va  sizning  ichki  xayolingizdagi  obrazlarni 
tasvirlang».  Qanday savol berdingiz va qanday javob  oldingiz? 
Tasawur  va  hayajonlaringizni  tasvirlang.